Destek Sitesi platformunda Uzman olmak ister misiniz?

Uzman olmak için Şimdi başvurun.

Ölülerle tevessülün caiz olduğunu söyleyenler kimlerdir?

Oluşturulma tarihi: 31.01.2025 23:16    Güncellendi: 31.01.2025 23:16
Soru Detayı

- Ölülerden tevessülün istiğasenin caiz olduğuna sahih delillerle hükmeden meşhur alimler kimlerdir?

Değerli kardeşimiz

Bir kimsenin hayatındayken tevessülde bulunulması caiz ise vefatından sonra da caiz olur. Zira vefat edenler sadece kabir hayatına intikal etmişlerdir. Onları yok olmuş gibi düşünmek ne kadar yanlış ise dünya hayatlarındayken tevessülü kabul edip kabir hayatlarında tevessülü inkar etmek de o kadar yanlış olur.

Örneğin Hz. Peygamber aleyhissalatü vesselam ile tevessülde bulunmak dünyaya gelmeden önce hayatta iken ve ölümünden sonra onun zatı ve Allah katındaki derecesiyle Allah’tan talepte bulunmak anlamına gelir.

Kur'an’da müminlere Allah’a yakın olmak için vesile aramaları(Mâide 5/35) Allah’ı sevenlerin peygamberine itaat etmeleri emredilmiş ve ona uyanları Cenâb-ı Hakk’ın seveceği bildirilmiştir. (Âl-i İmrân 3/31-32)

Allah’a yaklaşma vesilelerinin başında Resul-i Ekrem (asm) gelir; ayrıca sevgi ve itaat ancak Resulullah’ın zatına yönelik olabilir.

Ashaptan itibaren fıkıh kelâm ve tasavvuf âlimlerinin Hz. Peygamber (asm)’in zatıyla tevessülde bulunmayı caiz görmeleri de bu konuda bir delil teşkil eder.

İbn Teymiyye’ye kadar bu hususta alimler arasında herhangi bir ihtilaf çıkmamıştır.

Resûlullah (asm)’ın zatıyla tevessülde bulunmanın onun henüz dünyaya gelmeden önce başladığına dair telakkiler vardır. (bk. Müsned IV 138; Himyeri et-Teemmül fî hakikati’t-tevessül Beyrut 2001 s. 303-318)

Hz. Ömer’in Hz. Abbas ile tevessülde bulunması sonuçta Resul-i Ekrem (asm)’le tevessül etmek anlamına gelir.

İmam Malik Resûlullah (asm)’ın kabrine yönelerek tevessülde bulunmakta bir sakınca görmemiştir. (Sübkî s. 134-143; Âlûsî VI 128; Kevserî s. 11-12)

Sünni alimlerin çoğunluğu bu görüştedir.

Peygamberler Veliler ve Salih Kullarla Ölümlerinden Sonra Tevessülde Bulunmak

Peygamberler veliler ve salih kullarla ölümlerinden sonra tevessülde bulunmayı Eş‘ariyye Mâtürîdiyye ve Sûfiyye’ye mensup âlimler bir sakınca görmemiştir. Bunlara göre ölümlerinden sonra da Allah’ın iyi kullarıyla tevessül edilebilir. Çünkü tevessülle elde edilen sonucu yaratan Allah’tır ve salih kulun diri veya ölü olması durumu değiştirmez. İyi kullarla tevessülün sebebi onların Allah nezdindeki dereceleridir.

Dünyada eksik ruhları tamamlama görevini yerine getiren iyi kullar bu fonksiyonlarını öldükten sonra da sürdürebilir.

Nitekim Kur'an’da kâfirlerin ölen yakınlarından ümit kestiğinin(Mümtehine 60/13) ayrıca ölenlerin de nimet veya azap içinde bulunduğunun belirtilmesi bunu kanıtlar niteliktedir.

Ölülere selam verilmesi onların da ruhen buna mukabele etmesini gerektirir.

Ayrıca temiz ruhların kabirlerini ziyarete gelenlerin ruhlarıyla ilişki kurması onları hayra yöneltmesi ve nurlandırması mümkündür.

Nitekim Şafiî Ebû Hanife’nin İbn Huzeyme Ali er-Rıza’nın Ebû Ali el-Hallal Musa el-Kazım’ın kabrine gidip tevessülde bulunmuştur.

Fahreddin er-Râzî Teftazani Seyyid Şerîf el-Cürcani gibi âlimlerin bu tevessülü caiz görmesi ashaptan itibaren Müslümanların uyguladığı bu fiilin meşruluğunu gösterir. (el-Metalibü’l-aliye VII 275-277; Şerhu’l-Makasıd II 43; Kevseri Muhikku't-takavvul fî mes'eleti't-tevessül s. 5-9)

İlave bilgi için tıklayınız:

Allah'tan başkasından yardım istemek dua ederken vesile kılmak ...
Hz. Ömer Hz. Abbas'a giderek yağmur duası için onu vesile kılmıştır ...
Maide Suresi 35. ayette geçen "O'na yakın olmak için vesile arayın ...
Dua ederken büyük zatları vesile yapmak ve “onların hürmetine ...
Ölüleri vesile kılmanın yanlışlığına Nahl 20-21. ayetler cevap olabilir ...
Ebu Hanife tevessüle karşı mıdır? Onun "Falanın hakkı için." diye ...
Tevessül Allah'ın hayatta olmayan diğer kulları için de geçerli midir ...
İmam Azam Ebû Hanife ile İmameyne göre "Senden falanın hakkı ...
Yardım istersen Allah'tan dile hadisi Hz. Peygamberden şefaat ...

Selam ve dua ile...
İslami Destek Sitesi