Değerli kardeşimiz

Kadınlar namaz kılamadıkları âdetli ve lohusa oldukları günlerde;

1. Kur’ân-ı Kerim okuyabilirler mi?
2. Âyetü’l-kürsi ve İhlâs okuyabilirler mi?
3. Besmele kelime-i tevhid kelime-i şehadet salavat-ı şerife tesbih ve zikir çekebilirler mi?
4. Dini kitapları okuyabilirler mi?
5. Radyodan dinledikleri Kur’ân’ı içlerinden tekrarlayabilirler mi?
6. Arapça Besmele yazabilirler mi?

Bu soruların tamamına toplu olarak şöyle cevap vermeye çalışalım: 

Cünüp âdetli veya lohusa olan kadın Kur’ân âyetlerinden hiçbirini okuyamaz caiz değildir.

Şayet içerisinde hem Arapça Kur'an hem de meal birlikte bulunuyorsa bu şekildeki Kur'an'ı hayız halindeki kadın veya abdestsiz bir kimse eline alamaz. Hayız halindeki kadınlar içerisinde Arapça Kur'an bulunmayan mealleri alıp okuyabilirler.

Bu hususta Resulullah (a.s.m.) şöyle buyururlar:

“Cünüp ve âdetli kadın Kur’ân’dan hiçbir şey okuyamaz.”1

Yani sırf Kur’ân-ı Kerim okumak niyetiyle bir âyetten daha az bile okuyamaz. Ancak dua senâ Allah’a sığınma zikir veya bir işe başlangıcında yahut öğretmek maksadıyla Kur’ân’dan bazı âyetleri okumak caizdir.

Meselâ bir ulaşım aracına binerken okunması sünnet olan

“Sübhânellezî sahhara lenâ hâzâ vemâ künnâ lehû mukrinîn. (Her türlü noksandan münezzehtir o Allah ki bunu bizim hizmetimize verdi yoksa bizim buna gücümüz yetmezdi.”2

Aynı araçtan inerken de

“Rabbenâ enzilnî münzelen mübâreken ve ente hayrü’l-münzilîn. (Ey Rabbim beni hayır ve bereketi bol bir yere indir. Misafir ağırlayanların en hayırlısı Sensin)."3

Bir musibet ve ölüm haberi alınca

“İnnâ lillâhi ve innâ ileyhi râciûn. (Muhakkak biz Allah içiniz ve muhakkak yalnız Ona dönücüleriz)."4

Yine bir işe başlarken “Bismillâhirrahmânirrahîm” demek şükür maksadıyla “Elhamdülillah” demek de bu kabildendir.

Aynı şekilde Fâtiha Âyetü’l-kürsî Felâk Nâs ve İhlâs Sûrelerini zikir maksadıyla Allah’ı hatırlamak düşüncesiyle ezberden okumak haram değildir.

Mâlikî Mezhebi'ne göre  hayızlı ve lohusa olan kadının az miktarda Kur’ân okumasında bir mahzur bulunmamaktadır. Bu az miktar da yukarıda adı geçen sûreler miktarıdır. Bu meseleye delil olarak; kadınların uzun süre bu halde kalmış olduklarından dolayı istihsânen caiz görmüşlerdir.

Hanbeli ve Hanefi Mezhebi'ne göre  Kur’ân-ı Kerim'in kelimelerini heceleyerek harf harf okumak caizdir. Çünkü böyle bir okuyuş “kıraat”e girmemektedir. Yine tilavet olmadan Mushafa bakmayı sesini çıkarmadan içinden okumasını da caiz kabul etmişlerdir. Çünkü bu durumda da kıraatten (okumaktan) söz edilmez.5

Bütün bu görüşler müçtehid imamların çeşitli delillere dayanarak vardıkları içtihad farklılıklarıdır ve hepsi de doğrudur.

Bunun yanında kelime-i şehâdet kelime-i tevhid istiğfar salavat-ı şerife gibi tevhid ve zikir cümlelerini bir veya birden fazla okumak caizdir.

Hanımların bu özel günlerde Kur’ân-i Kerim'in dışında tefsir hadis ve fıkıh gibi dinî kitapları ellerine almaları İmam-ı Âzama göre caizdir. Ancak bu kitapların içinde bulunan âyetlere el sürmemeleri gerekir.

Kur’ân âyetlerinin bu durumda iken yazılması meselesinde el-Feteva’l-Hindiyye’de şu kayıtları okuyoruz:

“Cünüp veya hayızlı olanların yazmakta oldukları satırların arasına Kur’ân’dan bir âyet yazmaları mekruhtur. Fakat yazdıkları bu âyetleri okumazlarsa mekruh olmaz. İmam-ı Muhammed ise bu kimselerin Kur’ân yazmamaları bana göre en sevimli davranıştır diyerek bu hususta ihtiyatlı ve dikkatli olmayı tavsiye etmektedir.”

Buna göre besmele de Kur’ân’dan bir âyet olduğundan hayızlı iken yazılmaması daha isabetli olur.

Bu arada hangi mezhebe bağlı olursa olsun bu haldeki bir kadın Kur’ân’ın bir âyetine bile el süremez. Ancak Kur’ân’a yapışık olmayan temiz bir bez ve kâğıtla tutabilir.

Kaynaklar:

1. İbni Mâce Tahâret: 105.
2. Zuhruf Sûresi 13.
3. Mü’minûn Sûresi 29.
4. Bakara Sûresi 156.
5. Vehbe Zuhaylî el-Fıkhu’l-İslâmî ve Edilletühû İslâm Fıkhı Ansiklopedisi 1: 288-9.
6. İbni Mâce Tahare: 119.
7. Bidâyetü’l-Müctehid 1:110; el-fıkhu’l-İslâmî ve Edilletühû 1: 422.

(bk. Mehmed PAKSU Aileye Özel Fetvalar)

Selam ve dua ile...
İslami Destek Sitesi