Destek Sitesi platformunda Uzman olmak ister misiniz?

Uzman olmak için Şimdi başvurun.

Tefsir-i Kebir'in tefsir metodu hakkında bilgi verir misiniz?

Oluşturulma tarihi: 31.01.2025 23:16    Güncellendi: 31.01.2025 23:16
Cevap

Değerli kardeşimiz

Tefsirü'l-Kebir Mefâtihu'l-Gayb'ın en önemli hususiyeti dirayet tefsiri yani tefekkküre dayanan bir tefsir olmasıdır. Bununla beraber bu eser neredeyse rivayete dayanan tefsirleri aratmayacak kadar hadis ve haberlere de yer vermiştir. Bu ba­kımdan tefsir birçok hadis ihtiva etmektedir.

Tefsirinde tabıatçılar ve felsefecilerle dâima münazara etmiş ve onlara meydan okumuştur. O Kur'ân'ın hikmetlerini ortaya çıkarmaya çalışmış veya insanları Kur'ân'ın kaynağına doğru sevketmiştir. Kur'ân'ın ilk sûresi olan el-Fâtiha'yı tefsir ederken tefsirdeki metodunu ortaya koymağa çalışmış diğer sûreleri de orada koyduğu esaslara göre incelemiştir. Sûrelerin başlangıçlarında o sûreden elde edilen faydaları kay­deder tefsirinde ilmi meseleler hikmetler terbiye belagat nükteleri Arapça dil­bilgisi kaidelerinden istifade edilerek terkiblerden elde edilen neticeler manala­rın teselsülü ve kelâmı meseleler yer alır. 

er-Râzî bir âyeti tefsir ederken o ayeti tefsîre yardım eden diğer birçok âyet­leri zikreder ve orada pek çok faydaları da kaydetmeyi ihmal etmez aklî delillerle nakli teyid etmeye çalışır. Bütün meseleleri ikna edici bir uslûpla ve sağlam felsefi münakaşalara dayandırarak incelemiştir. 

er-Râzî usûl ve furu'dakı aklî kaidelere dayanarak tefsir ilmine de aklî unsuru bol miktarda sokmuştur. Ona göre sahih olan nakil sahih olan akla muhalif ol­maz. Zira her ikisi de aynı kaynaktan çıkmaktadır. Aralarında hakiki bir zıtlığın varlığı mümkün değildir. İşte bu hususu er-Râzî tefsirinde tatbiki olarak isbât etmiştir.

Tefsir ilminde uygulanan en mühim hususlardan biri sahabe ve tabiilerin tef­sirlerine muttali olmaktır. er-Râzî de bu usûlü esas kabul etmiş sahabe ve tabiile­rin rivayet ettikleri tefsire bilhassa lugavî mânalar nuzûl sebebi kıraat ve çeşitli hüküm verişleri yönünden onlara ehemmiyet vermiştir.(Eserin metodu hakında daha geniş bilgi için bk. Fahruddin Er-Râzi Tefsir-i Kebir Mefâtihu’l-Gayb Akçağ Yayınları)

Selam ve dua ile...
İslami Destek Sitesi