- Cehennem için bir gün gelir ki içinde hiç kimse kalmaz. Zehebi Mizan (7/189) İbni Hacer Tehzibut Tehzib (12/49)
- İbrâhîm Neha'î de ateş halkı için: “Gökler ve yer durdukça orada sürekli kalacaklardır meğer Rabbin çıkmalarını dilemiş olsun.” âyetinden daha ümid verici bir âyet yoktur." demiştir.
- Bazı alimler Cehennemi isterse Cenab-ı Hak bütün halkını çıkarır Cennette koyar demiştir.
- Bu ayet ve alimlerin doğrultusunda açıklama yapar mısınız?

Değerli kardeşimiz

Aslında cennet ve cehennemin sona erip ermeyeceği konusu daha çok şu iki ayetle ilgili olarak söz konusu edilmiştir:

“Rabbinin dilediği hariç onlar gökler ve yer durdukça o ateşte ebedî kalacaklardır. Şüphesiz Rabbin dilediğini yapandır. Mutlu olanlar ise cennettedirler. Rabbinin dilediği hariç gökler ve yer durdukça onlar orada kalacaklardır. Bu onlara Rabbinin hiç kesilmeyen bir nimetidir." (Hud 11/107-108)

Oysa Beyhakî’nin rivayet ettiğine göre Abdullah b. Abbas’ın bu konudaki görüşü çok açıktır. İbn Abbas Hud Suresindeki 107 ve 108. ayetlerinde geçen “Rabbinin dilediği hariç.” istisnasını şöyle yorumlamıştır:

“Muhakkak ki Rabbin dilemiştir ki kâfirler cehennemde ebedî olarak kalacaklar müminler de cennette ebedî olarak kalacaklardır.”(Muhammed b. İsmail es-Sananî İbtalu edilleti fenai’n-nar 1/68).

Buna göre cehennemde ebedi kalmayacağı belirtilenler mümin olarak vefat ettiği halde günahının ağır gelmesinden dolayı cehenneme girenlerdir.

- Bu konuda Hz. Ömer’den nakledilen bir hadis rivayeti mürsel-zayıf olarak değerlendirilmiştir. (bk. İbn Hacer Fethu’l-Bari 11/422)

- “Cehennem için bir gün gelir ki içinde hiç kimse kalmaz.”(Taberi 15/484) manasındaki İbn Mesud’a isnat edilen haberin batıl olduğu/sağlam olmadığı bildirilmiştir. (El-Elbani Refu’l-Estar 1/75).

Beğavi de eğer bu gibi haberler sabit olursa Ehl-i sünnete göre söz konusu cehennemden çıkacak olanlar tevhid ehli olan ve günahlarından ötürü cehenneme giren müminlerdir.  Kâfilrer ise orada ebedi kalacaklardır.” (Beğavi 2/403)

- Ehl-i sünnet itikadına göre cennet ve cehennem yaratılmış olup şu anda mevcuttur.  Ve asla yok olmayacaktır. (bk Hafız el-Asbahanî et-Teymî el-Hücce 1/471; Muhammed b. Abdurrahman el-Hamîs İtikadu ehli’s-Sünne 1/160-161)

- Meallerini vereceğimiz ayetlerde cennet ve cehennemin ebedi olduğu ifade edilmiştir.

“İman edip makbul ve güzel işler yapanları müjdele; onlara içinden ırmaklar akan cennetler vardır… Onlar orada devamlı kalacaklardır.”(Bakara 2/25; ayrıca bk. Bakara 2/82).

“İman edip  makbul ve güzel işler yapanlara gelince… onlar cennetlik olup orada ebedi kalacaklardır."(A'raf 7/42)

“Günah işleyip de günahın kendisini her taraftan kuşatıp kapladığı kimselere gelince onlar cehennemliktir. Hem de onlar orada devamlı / ebedî kalacaklardır.”(Bakara 2/81)

“Bizim ayetlerimizi yalan sayan ve kibirlenerek onlardan yüz çevirenlere gelince onlar cehennemliktir hem de orada devamlı / ebedî kalacaklardır.”(A'raf 7/36)

Birer misal verdiğimiz ayetlerde geçen ve “devamlı / ebedî” olarak tercüme ettiğimiz “halidûn” kelimesi “HULD” kökünden gelmektedir.

- Bu kelimenin lügat anlamı bakî kalmak ebedî kalmak demektir. Cennette halid olmak demek oradan hiç çıkmadan ebedî olarak yaşamaktır. Huld diyarı bakî / ebedî memleket anlamına gelir. Cennetin bir ismi "Daru’l-huld"dür. Halkının orada bakî kalacağını ifade etmektedir. (bk  Lisanu’l-Arab.  Tehzibu’l-luga Kitabu’l-Ayn “HLD” maddesi)

İlave bilgi için tıklayınız:

- Cennet ve cehennemin ebedi olmadığı ve bir süre sonra -haşa ...
- Cennet ve Cehennem Ebedi midir? Delilleri Nelerdir?
- Mutlu olanlar ise cennettedirler. Senin Rabbinin dilemesi hariç ...

Selam ve dua ile...
İslami Destek Sitesi