- Allah kötülüğü ister mi yoksa istemez mi?
- İstemezse eğer  neden ayette Allah dilemedikçe siz dileyemezsiniz diyor yani Allah kötülüğü istiyor mu?

Değerli kardeşimiz

Hayır Allah asla kötülüğü istemez Allah herkesin iyi olmasını ister.

Yunus suresinde şöyle buyurulur:

"Gerçek şu ki Allah insanlara zerrece kötülük etmez fakat insanlar kendilerine kötülük ediyorlar.” (Yunus 10/44)

Kul kötülüğü isterse onu yaratan elbette Allah’tır. Ayette geçen “Allah dilemedikçe siz dileyemezsiniz.” ifadesi yaratma anlamındadır. İsteyen kul ise de yaratan Allah’tır. Ayette buna dikkat çekilmiştir.

Örneğin Allah kullarından namaz kılmalarını da ister bedenlerinde hücrenin yaratılmasını da. Ancak bunun ikisi de farklıdır. Allah’ın kullarından iradeleriyle bir şeyi yapmalarını istemesi kulun iradesine bağlıdır. Yoksa herkes oruç tutmak namaz kılmak namuslu olmak durumunda kalırdır hiç kimse namazsız oruçsuz namussuz olamazdı.

Demek ki bu isteme işi biri kevnî diğeri şerî olmak üzere iki kısma ayrılır.

Yaratma ile ilgili meşiet / istemenin adı “meşiet-i tekviniye” vahiy ile aktarılan ilahi meşiet ise “meşiet-i teşriiye”dir.

Sorudaki “meşiet”ten maksat tekvinî olan meşiettir. Çünkü tekvinî meşiet Allah’ın yaratmakla ilgili dilemesi ve iradesi anlamına gelir. Her şeyde bir yaratma yönü olduğu gibi insanın dilemesi de Allah’ın bu yaratıcı dilemesine bağlıdır. Allah insanın dilemesini yaratmazsa o dileme asla var olamaz. Ancak dileme işi insanın kendi özgür iradesiyle işleme koymak istediği için -sonunda onu yaratan Allah da olsa- yine de kendisi o dilemesinden sorumludur. İyilik dilemek sevap kötülük dilemek ceza getirir. 

Vahiy ile gelen bütün emirler Allah’ın istek ve arzusunu gösterir. Allah’ın bütün emirleri iyi ve güzeldir. Demek ki Allah herkesin iyi ve güzel olmasını arzu etmektedir. Ancak imtihanın gereği olarak Allah’ın teşrii meşieti zorlayıcı değil irşad edicidir.

Örneğin Allah bütün insanlara iman etmelerini emretmekte fakat kimseyi zorlamamaktadır. Bunun içindir ki iman edenler yanında iman etmeyenler de vardır. 

“Yoksa kötülükleri işleyip duranlar kendilerini iman edip salih ameller yapanlarla bir tutacağımızı mı sanıyorlar? Hayatları ölümleri ve ölümden sonraki durumları aynı olacak öyle mi? Ne kötü hüküm veriyorlar!” (Casiye 45/21)

mealindeki ayette Allah’ın daima iyilik ve iyilerin yanında yer aldığı bildirilmiştir.

Bu konuyla ilgili Bediüzzaman Hazretlerinin görüşüne bakmakta da fayda vardır:

“Halk-ı şer şer değil belki kesb-i şer şerdir. Çünkü halk ve icad bütün netaice bakar; kesb hususî bir mübaşeret olduğu için hususî netaice bakar."

"Meselâ: Yağmurun gelmesinin binlerle neticeleri var bütünü de güzeldir. Sû'-i ihtiyarıyla bazıları yağmurdan zarar görse 'Yağmurun icadı rahmet değildir.' diyemez; 'Yağmurun halkı şerdir.' diye hükmedemez. Belki sû'-i ihtiyarıyla ve kesbiyle onun hakkında şer oldu."

"Hem ateşin halkında çok faideler var; bütünü de hayırdır. Fakat bazılar sû'-i kesbiyle sû'-i istimaliyle ateşten zarar görse 'Ateşin halkı şerdir.' diyemez. Çünkü ateş yalnız onu yakmak için yaratılmamış; belki o kendi sû'-i ihtiyarıyla yemeğini pişiren ateşe elini soktu ve o hizmetkârını kendine düşman etti." 

"Elhasıl: Hayr-ı kesîr için şerr-i kalil kabul edilir. Eğer şerr-i kalil olmamak için hayr-ı kesîri intac eden bir şer terkedilse; o vakit şerr-i kesîr irtikâb edilmiş olur. Meselâ: Cihada asker sevketmekte elbette bazı cüz'î ve maddî ve bedenî zarar ve şer olur. Fakat o cihadda hayr-ı kesîr var ki İslâm küffarın istilasından kurtulur. Eğer o şerr-i kalil için cihad terkedilse o vakit hayr-ı kesîr gittikten sonra şerr-i kesîr gelir. O ayn-ı zulümdür."

"Hem meselâ: Gangren olmuş ve kesilmesi lâzım gelen bir parmağın kesilmesi hayırdır iyidir; halbuki zahiren bir şerdir. Parmak kesilmezse el kesilir; şerr-i kesîr olur. İşte kâinattaki şerlerin zararların beliyyelerin ve şeytanların ve muzırların halk ve icadları şer ve çirkin değildir; çünkü çok netaic-i mühimme için halkolunmuşlardır.” (Mektubat On İkinci Mektup s. 43)

İlave bilgi için tıklayınız:

- Allah dilediği için mi insanlar sapıtır?

- Eğer Tanrı kötülüğü engelleyebilecek ise ve bunu istiyorsa kötülük ...

- Tanrı iyilikse bu kötülükler ne?

- Kötülük ve Teodise problemi nasıl çözülebilir?

- Bizi bu şekilde tasarlayan Allah ise kötülüklerin sorumlusu neden ...

- Evrende var olan kötülükler izâfî midir?

- Allah bu dünyadaki kötülüklere neden müsade ediyor?

- Allah şerri niye yarattı? 

- Şerri de Allah mı yaratıyor? 

Selam ve dua ile...
İslami Destek Sitesi