Değerli kardeşimiz

Kavramlar ait oldukları medeniyet çevresi ve kültürel anlamlandırmaya göre içerik kazanırlar.

İslam Medeniyetinin ve İslami İlimler ıstılahlarının ana kaynaklarında vahid ve ehad isimlerinden türetilmiş Tevhit ve doğrudan kaynaklarda kullanılan Haniflik sıklıkla kullanılan bir kavramdır.

Bu anlamda "Tevhit" iradi ve gayrı-iradi tüm iş ve oluşların tamamının tek yaratıcı ve hakim olan Allah ile irtibatlandırılması anlamına gelmektedir.

"Haniflik" ise bütünüyle yanlış inançlardan yüz çevirmek ve Allah Teala'ya tam yönelmek anlamındadır.

Dolayısıyla teizm denildiğinde kendi tarihsel bağlamı içinde üçleme sorunu çerçevesinde açığa çıkan tartışmalar ve tanrı olarak kabul edilen Hz. İsa’nın bedenen mi yoksa ruhen mi tanrı olduğu ya da her ikisi ile mi tanrı olduğu şeklindeki MÖ. 2. Yüzyıllarda belirginleşen (diofizit monofizit) Ortodoks tartışmalar ile IV. yüzyıldaki İznik Konsili’ne göre üçün bir ve ayrı kabul edildiği kararlar söz konusudur.

İslam ise Allah Teala dışında bir varlığa uluhiyet isnat etmemenin ve Allah Teala'ya ve onun bildirdiklerine her akıl ve irade sahibinin bütünüyle ve doğrudan bağlanmasının adıdır.

Modern dönemlerde ise ateist tartışmalar Batı kaynaklı olarak popülerleştiği için bunun karşıtı olan teizm sıklıkla kullanılmaktadır. Bu tartışmalarda ortaya konan tanrı tasavvurları ise daha çok felsefi ve ilkeseldir.

İslam dini açısından ise kavramsal anlamda kullanılması uygun olan tevhittir ve Müslüman muvahittir.

Sizin ilahınız tek bir ilahtır. Ondan başka (ibadeti hak eden) hiçbir ilah yoktur. O (özünde merhamet sahibi olan) Er-Rahmân (rahmetini kullarına eriştiren) Er-Rahîm’dir. (Bakara 2/163)

Şüphesiz ki sizin Rabbiniz altı günde gökleri ve yeri yaratan sonra arşa istiva eden Allah’tır. Gündüzü ısrarla kovalayan geceyle örter. Güneş Ay ve yıldızları emrine amade kılıp boyun eğdirendir. Dikkat edin! Yaratmak da emretmek de Allah’a aittir. Âlemlerin Rabbi olan Allah ne yücedir.(A'râf 7/54).

De ki: “Şüphesiz ki benim namazım kurbanım hayatım ve ölümüm âlemlerin Rabbi olan Allah içindir.”(Enam 6/162)

Göklerin yerin ve ikisi arasındakilerin Rabbidir. Ona ibadet / kulluk yap ve ibadetinde sabırlı ol. Onun adıyla anılan / Ona denk birini bilir misin?(Meryem 19/65)

Göklerin ve yerin yaratıcısıdır. Size kendi nefislerinizden eşler yarattı. Davarlardan da çift çift yarattı. Sizi (bu yolla dişi ve erkek yaratarak) çoğaltıp yayıyor. Hiçbir şey onun benzeri / misli / dengi değildir. O (işiten ve dualara icabet eden) Es-Semi’ (her şeyi gören) El-Basîr’dir.(Şûrâ 42/11)

Yüzünü (hiçbir şeyi Allah’a ortak koşmayan muvahhid) bir hanif olarak dine çevir. Allah’ın insanları yarattığı fıtrata (uy). Allah’ın yaratmasında değişiklik yoktur. (Herkesi tevhid fıtratı üzere yaratmıştır.) İşte dosdoğru din budur. Ancak insanların çoğu bilmezler.(Rum 30/30)

Selam ve dua ile...
İslami Destek Sitesi