- Allah'ın isimleri açısından cisimlerde idrak ettiğimiz ağırlığı nasıl izah edebiliriz?

Değerli kardeşimiz

Bilindiği gibi bir cismin ağırlığı o cisme uygulanan kütle çekim kuvvetidir. Dinamometre ile ölçülür. Dünya'da bir cismi ele alırsak yükseğe çıkıldıkça ağırlık azalır kutuplara gidildikçe ağırlık fazlalaşır ekvatora gittikçe ağırlık azalır dünyanın merkezine inildikçe ağırlık azalır. Bu ağırlık  "Ağırlık = Kütle x Yer çekimi ivmesi" şeklinde formüle edilir.

Bu bilgilerden anlaşılıyor ki insanların bilgisi dahilinde tespit edildiği kadarıyla cisimlerin ağırlığı hakikî değil izafidir / rölatiftir.

Beşerî ilimler açısından böyle değerlendirilen ağırlığın ilahî isimler açısından bakıldığında bunun bir hakikatinin olduğudur. Kur’an’da insan ve cinlerin “yükü ağır varlıklar” (bk. Rahman 55/31) olarak adlandırılması Kıyamet günü sevap-günah karşılaştırılmasında “ağırlık” kavramının kullanılması bu ağırlıkların bir hakikatinin olduğuna bir işaret sayılabilir.

Ayrıca her şey gibi ağırlık da bir yaratıktır onu yaratan Allah’tır. Beşerî ilimlerde söz konusu edilen farklı çekim alanlarında farklı ağırlığın varlığı Hakîm isminin bir tecellisi olarak ortaya çıkan birer vesile kabul edilebilir. Asıl ağırlığı yaratan Allah’ın kudreti olduğuna göre bu da bir kanun olarak düşünülebilir. Kanun ise maddî yansıması olmakla beraber kendisi itibaridir elle tutulan bir madde değildir.

“Biz hem diriler hem de ölüler için yeryüzünü bir toplanma yeri kıldık.” (Mürselat 77/25-26)

mealindeki ayette “yer çekim kuvvetine” bir işaret vardır. Çünkü “toplanma yeri” olarak ifade edilen kelime “kifat”tır. Bu kelime tefsirlerde “cem/toplanma damm/çekme” yeri  olarak açıklanmıştır. (bk. Zemahşerî Seyyid Tantavî İbn Aşur ilgili ayetin tefsiri).

Demek ki yeryüzü “kifat” olarak yaratılmıştır ki insanları dağılmaktan kurtarıp üzerinde toplasın kendine çeksin. Bu ise yerin bir çekim merkezi olduğunu göstermektedir. Bu perspektiften bakıldığında da ağırlık biriminin maddî formülasyonu içerisinde konumun çekim kuvvetine bağlı izafî bir hakikat olduğu anlaşılmaktadır.

Selam ve dua ile...
İslami Destek Sitesi