Değerli kardeşimiz

Osmanlı padişahlarından her biri bir evliyanın talebesidir.Tasavvuf devletin kuruluşunda maya vazifesi görmüştür. Osmanlı saray terbiyesi ve kültürünün de esasını teşkil etmiştir.

Şeyh Edebâlî ile Osman Gazi kıssası Osmanlı Devleti’nin kuruluşunda aşkın rolünü gösterir. Padişahlardan her biri aynı zamanda tasavvufla meşguldür.

Sultan Ahmed gibi sıkı mürid olanları da vardır. Muhiblik yani bir veliyi sevmekle iktifa edenler de vardır.

En çok padişahın mensubu olduğu tarikat Halvetî sonra Nakşî sonra Mevlevîlik'tir.

Padişahlar Tarikatlar ve Şeyhler

Osman Gazi kayınpederi ve Vefâiyye tarikatinden âhi şeyhi Edebâlî’ye bağlıdır. Oğulları Orhan Gazi ve Alâaddin Paşa da öyledir.

Sultan I. Murad’ın Şeyh Postinpûş adıyla bilinen Tebrizli Seyyid Mehmed Hammârî’ye bağlı olduğu söylenir. Şeyhi için Bursa Yenişehir’de tekke yaptırmıştır.

Yıldırım Sultan Bayezid’in damadı Nurbahşiyye Şeyhi Emir Sultan’a hüsnü zannı vardı.

Çelebi Sultan Mehmed muhtemelen ZeyniyyeŞeyhi Molla Fenari’nin muhibbiydi. Bayramiyye tarikatından Şeyhî ile sohbet ederdi.

Sultan II. MuradMevlevî Emir Âdil Çelebi’nin müridiydi. Hayatında sıkı bir derviş gibi yaşamıştır. Tahttan üstelik iki defa feragat eden tek padişahtır. Rahmet-i ilahiyenin yağması için kabrinin üzerinin açık olmasını vasiyet etmiştir.

Fatih Sultan MehmedBayramî idi. Hacı Bayram halifesi ve İstanbul’un fethinin manevî mimarı Akşemseddin’e bağlıydı.

Sultan II. Bayezid tasavvufa en düşkün padişahlardandır. Velî diye meşhurdur. Hâl ve kerâmetleri anlatılır. Şehzadeliğinde Halvetî Şeyhi Çelebi Halife’ye mürid olmuştu. Ebussuud Efendi’nin babası ve Halvetî şeyhi Muhammed İskilibî (Şeyh Yavsî) ve Bayramî şeyhi Baba Yusuf Seferhisârî ile de sohbet ederdi.

Yavuz Sultan Selim Zeyniyye Şeyhi Halimî Çelebi’ye mensuptu. Babası gibi hal ve kerâmetleri çokça anlatılır. Fevkalâde mütevazı ve sâde yaşantısı ile tam bir derviş idi.

Kanuni Sultan Süleyman sütkardeşi Üveysî Şeyhi Yahya Efendi ile irtibatlıydı. Ama gençliğinde Emir Buhârî halifelerinden Abdüllatif Mahdumî veya Mehmed Nurullah (Yorgancı Emir) Efendi’ye bağlanmıştır. Ubeydullah Ahrâr halifesi Eyüplü Baba Haydar Semerkandî ve Halvetî şeyhi Nureddinzâde ile sohbeti vardır. İlk Nakşî padişahtır.

Sultan II. Selim 1574’de vefat eden Halvetî şeyhi Diyarbekirli Süleymân Âmidî’nin müridiydi.

Sultan III. Murad önceleri Halvetî şeyhi Hüsameddin Uşşâkî’nin muhibbiydi. Sonra Mâverâünnehr’den İstanbul’a gelen Nakşibendî şeyhi ve Hâcegî Emkenegî’nin halifesi Hâce Ahmed Sâdık Kâbilî’ye intisap etti.

Sultan III. Mehmed Halvetiyye’den Abdülmecid Sivâsî’ye mensuptu. Sonra Halvetiyye-i Celvetiyye’den Aziz Mahmud Hüdâî’nin de sohbetlerinde bulundu. Öyle ki Hüdâî hanedanın şeyhi oldu. Sultan I. Ahmed muhtemelen Sultan I. Mustafa Sultan II. Osman Sultan IV. Murad ve muhtemelen Sultan İbrahim kendisine mensuptu. Sultan Mustafa’nın müridlikte ileri giderek cezbeye kapıldığı ve bu halde kaldığı rivayet olunur.               

Sultan IV. Mehmed Halvetî idi. Bir rüya üzerine Kilitbahir’e giderek Ahmed Câhidî’ye intisap etti. Onun için bir tekke yaptırdı. Abdülehad Nurî ve Karabaş Velî’den de istifade etmiş; Mevlevî Receb Enis Dede’nin sohbetinden zevk almıştır.

Sultan II. Süleyman Halvetiyye’den Atpazarlı Osman Fazlî Efendi’nin müridiydi.

Sultan II. Ahmed Sultan II. Mustafa ve Sultan III. Ahmed Mevlevî Şeyhi Receb Enis Dede’ye mensup idiler.

Sultan I. Mahmud ve kardeşi Sultan III. Osman 1755’de vefat eden Nakşibendî şeyhi Seyyid Muhammed Murâdî’ye intisaplıydı.

Sultan III. Mustafa da Nakşî şeyhi Beyzâde Mustafa Efendi’den feyz almıştır.

Sultan I. Abdülhamid Sa’diyye tarikatından Mehmed Ziyâd Efendi’nin müridiydi.

Sultan III. Selim Mevlevî şeyhi Mehmed Emin Çelebi’ye intisap etmişti. Şeyh Gâlib ile de sohbetleri çoktur.

Sultan IV. Mustafa’nın Nakşibendî şeyhi Murad Molla tekkesinde Abdülhalim Efendi’den feyz aldığı rivayet olunur.

Sultan II. Mahmud Nakşibendî’dir. Yahya Efendi tekkesi şeyhi Mehmed Nuri Efendi’ye bağlıydı.

Sultan Abdülmecid de babası gibi Nakşibendî idi. Babasının şeyhine hüsnüzannı vardı. Hatta başı Nuri Efendi’nin dizinde kelime-i tevhid söyleyerek can vermişti. Sultan Selim Câmii avlusundaki türbesinde Yanyalı İsmet Efendi tekkesi müridlerinin her cuma gecesi hatm-i hâcegân yapmalarını vasiyet etmişti.

Sultan Abdülaziz Mevlevî idi ve Sadreddin Çelebi’ye mensuptu.

Sultan II. Abdülhamid önceleri Nakşibendiyye’den Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevî’nin sohbetlerinde bulundu. Sonra Şâzelî şeyhi Zâfir Efendi’ye mürid oldu. Bunun vefatından sonra Kâdiriyye’den Yahya Efendi postnişini Abdullah Efendi ve Ebulhüdâ Rifâî’den de feyz aldı.

Sultan Reşad Mevlevî idi. Yenikapı Mevlevihanesi şeyhi Salâhaddin Dede’ye bağlıydı. Sultan V. Murad için de böyle bir rivâyet vardır. Hatta oğluna şeyhinin ismini vermişti.

Sultan Vahîdeddin baba ve dedesi gibi Nakşibendî idi. Gümüşhanevî tekkesi şeyhi Ziyaeddin Dağıstanî’nin muhibbiydi. Şeyhin vefatında asasını hatıra olarak almıştır.

(Not: Bu makale Prof. Dr. Ekrem Buğra Ekinci'nin web sayfasından alınmıştır.)

İlave bilgi için tıklayınız:

- TARİKAT.
- NAKŞİBENDİYE.
- HALVETİYYE.
- MEVLEVİLİK.

Selam ve dua ile...
İslami Destek Sitesi