Değerli kardeşimiz

Ebu Hureyre ve Ebu Said el-Hudrî anlatıyor: Hz. Peygamber (a.s.m) bir gün mescidin duvarında bir tükürük gördü hemen bir taş alıp onu silmeye çalıştı ve sonra da şöyle buyurdu:

“Biriniz tükürmek zorunda kaldığında önüne ve sağ tarafına tükürmesin sol tarafına veya sol ayağının altına tükürsün.” (Buharî Salat 35; Müslim salat h.no: 1254; Nevevî İbn Hacer Aliyyu’l-Karî ilgili hadisin şerhi).

İmam Nevevî bu hadiste mescitle ilgili ise de bu hükmün mescidin dışındaki yerler için de geçerli olduğunu söylemiştir.(bk. a.g.y).

Bu hadisin söylendiği on dört asır öncesine gitmek cehalet içerisinde yuvarlanan muhatapların durumunu düşünmek o günkü sosyal şartları göz önüne almakta fayda vardır. İşin önemi bu takdirde daha iyi anlaşılacaktır. Özellikle tükürüğün yasaklanması veya belli bir kurala tabi kılınmasıyla ilgili hususların mescitler etrafında dönmesinin hikmetini daha kolay anlarız. Çünkü insanların uğrak yerleri gidiş-geliş yolları toplantı yerleri mescitler idi. Yoksa her tarafı çamur ve toprak olan memleketin başka yerlerine atıfta bulunmakta müspet bir etki olmayabilirdi.

Ayrıca çevre temizliğini din ekseninde anlatmanın toplum üzerindeki tesiri büyüktür. Bu sebepledir ki   Hz. Peygamber (a.s.m) bir hadisinde şöyle buyurmuştur:

“İman yetmiş küsur şubedir. En üstünü Allah’tan başka ilah olmadığına şahadet etmek en alt mertebesi ise insanlara eziyet veren bir şeyi yoldan kaldırmaktır.” (Müslim İman 58).

Hiç şüphe yoktur ki insanlara eziyet veren şeylerin başında gelenler ağız ve burundan çıkan şeylerdir.

Diğer bir hadiste şöyle buyurmuştur:

“Adamın biri yolda yürürken yol üstünde gördüğü bir diken dalını kaldırıp bir kenara attığı için Allah onu mükâfatlandırdı ve onu bağışladı.” (Buharî Ezan 32).

Bu bakımdan sâdece tükürmek değil rastgele yerlere çöp atmak araba park etmek insanların gelip geçmesini zorlaştıracak malzemeler koymak gibi her türlü eziyet verici hususlardan sakınmak gerekir.

Yüce Allah dünyayı en güzel bir şekilde her şeyi yerli yerinde yaratmıştır. Aynı zamanda dünyadaki canlı-cansız varlıklar insanın istifadesine sunulmuştur. İnsanın bir görevi de Yüce Allah’ın bu eşsiz nimetinin kıymetini bilmesi ve onu güzel bir şekilde değerlendirmesidir. Yüce Dinimiz çevrenin korunması çevre temizliği üzerinde önemle durmuştur. Nitekim dinin direği olarak kabul edilen namazın kabul edilmesi için namaz kılanın ve namaz kılınan yerin temiz hale getirilmesi farzının ortaya konulması dinimizin bu konuya verdiği önemi açıkça göstermektedir.

Müslüman sadece kişisel temizlikle yetinmemeli toplumun ortak kullanım alanları olan cami hastane okul kamu alanları yol ve çeşme gibi yerlerin temizliğine de çok özen göstermelidir. Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyrulmaktadır:

“… Allah da tertemiz olanları sever.”(Tevbe 9/108)

Gelişen yaşam şartlarında çağın getirdiği stresten kurtulmak için mesire yerlerine gitmek temiz hava almak dinlenmek biri ihtiyaç haline gelmiştir. Hâl böyle olunca topyekûn çevre temizliği daha da önem arz etmektedir. İnsanların dinlendiği yerlerin temiz tutulması buraların iyice korunması konusunda Hz. Peygamber (asm) şöyle buyurmaktadır.

“Lanete uğramış olmaktan sakının." Ashap; bunlar kimlerdir diye sorunca “Halkın gelip geçtiği yola gölgelendiği yerlere abdest bozanlardır.”  (bk. Kütüb-i Site 10/390)

Her konuda iyi davranmayı emreden dinimiz başkasına rahatsızlık veren şeylerin de ortadan kaldırılmasını emretmektedir. İnsanlara eziyet verici şeyleri yoldan kaldırmayı sadaka sayan bir dinin üyeleri olarak insanların oratak kullanım alanlarına çöp atmak tükürmek insanlara eziyet verici şeyleri ortaya atmak bize hiç yakışmayan davranışlardır. Çünkü yaşadığımız yerde insanları rahatsız etmemiz onların hakkını ihlal etmemiz anlamına gelmektedir. Kul hakkı ise ancak hak yenilen kulların helal etmesiyle ödenmesi mümkündür.

Günümüzde çevre kirliliğinden dolayı bozulan ekolojik dengenin bir sonucu olarak iklimlerin değiştiğini özellikle çevre felaketlerinin yaşandığını görmekteyiz.

Peygamber Efendimiz (asm) önemli bir uyarısı da şöyledir:

“Allah pak ve temizdir paklık ve temizliği sever; kerim ve cömerttir kerem ve cömertliliği sever. Öyle ise avlularınızı ve boş sahalarınızı temiz tutun…” (Kütüb-i Site 10/390)

Selam ve dua ile...
İslami Destek Sitesi