Değerli kardeşimiz

Namazda iken Peygamberimiz'in (A.S.) ismini duymaktan dolayı salavat getirmeye gerek yoktur. Zaten namazın teşehhüdünde salavat okunmaktadır.

Namazda «Allahümme Sallî Alâ Muhammedin» veya «Allahu Ekber» der ve bununla birine cevap vermeyi kastetmezse namazı bozulmaz. Ama Peygamber (A.S.)'ın ismini işittiğinden dolayı salâvat getirirse namazı bozulur.

NAMAZDA OLDUĞUNU BİLDİRMEK İÇİN BİRİSİNE PARMAĞIYLA İŞARET ETMEK NAMAZI BOZAR MI?

Yapılan sahih rivayete göre Abdullah oğlu Câbir (R.A.) diyor ki:

Resûlullah (A.S.) Efendimiz Beni Mustalık'a doğru yola çıkmıştı beni bir yere gönderdi. Dönüp geldiğimde kendileri devesinin üzerinde namaz kılıyordu. Geldiğimi söylediğimde eliyle namaz kıldığını işaret etti. Ben iyice anlamadığım için tekrar konuştuğumda yine işarette bulundu. Namazını bitirince bana dönerek şöyle buyurdu:

«Gönderdiğim hususta ne yaptın? Namazda olduğum için sana cevap veremedim.» [Müslim - Ahmed bin Hanbel : Câbir (R.A.)'da].

Suheyb (R.A.) de diyor ki:

«Resûlullah (A.S.) Efendimiz namaz kıldığı bir sırada yanından geçiyordum selâm verdim. Eliyle namazda olduğunu belirtmek için işarette bulundu.»

Ashabdan diğer bazı zatlar da bu konuda Resûlullah'ın parmağıyla işarette bulunduğunu rivayet etmişlerdir. İmam Tirmizî bu rivayetlerin sahih olduğunu kaydetmiştir. (Celal Yıldırım Kaynaklarıyla İslam Fıkhı Uysal Kitabevi: 1/343.)

DUYDUĞU BİR HABER KARŞISINDA "SUBHANALLAH" "ELHAMDÜLİLLAH" VEYA "İNNA LİLLAH..." GİBİ ŞEYLER SÖYLEMEK NAMAZI BOZAR MI?

Namazda kötü bir haber işittiğinde “İnna Lillah...” der veya iyi bir haber işittiğinde “El-Hamdu Lillah” der ve bununla cevap vermek isterse namazı bozulur. Ama bununla namazda olduğunu bildirmek isterse bil-icma namazı bozulmaz. (El-Muhit / Serahsi.)

Namaz kılarken hayretini uyandıracak ya da dikkatini çekecek bir haber işittiğinde «Sübhanallah» veya «Lâ ilahe illallah» ya da «Allahu Ekber» der ve bununla işittiği haberi cevaplamayı düşünürse namazı bozulur. Bu İmam Ebû Hanîfe ile İmam Muhammed'e göredir. Cevap kastetmiyorsa namazı bozulmaz.

Namazda iken akrep ya da yılan ve benzeri bir haşere sokar da o da «Bismillah» derse yine iki imama göre namazı bozulur.

İmam Ebû Yusuf'a göre bozulmaz. Çünkü Besmele insanların sözünden değildir. Fetva bu görüşe göredir. (Bahrirâik / îlm Nüceym. 1902.)

Namazda iken ayı görür de «Benim de senin de Rabbin Allah'dır.» derse namazı bozulur. İki imamın içtihadı bu doğrultudadır.

Hasta bir kimse namaz kılarken secdeye varırken secdeden kalkarken duyduğu acıdan ve sıkıntıdan dolayı Bismillah derse namazı bozulmaz. Fetva buna göredir.

Yine namazda «Allahümme Sallî Alâ Muhammedin» veya «Allahu Ekber» der ve bununla birine cevap vermeyi kastetmezse namazı bozulmaz. Ama Peygamber (A.S.)'ın ismini işittiğinden dolayı salâvat getirirse namazı bozulur.

Bir adam “ve ma muhammedün illâ resulün...” ya da “ma kâne muhammeden eba ahadin mîn ricaliküm” âyetini okur namazda olan bir diğeri buna karşılık Salâvat getirirse namazı bozulmaz. Bunun gibi şeytan isminin geçtiği bir âyet okunur namazdaki adam bunu işitince “Lainehullah — Allah ona lanet etsin” derse namazı bozulmaz.

Namazda kalbine vesvese gelir de “Lâ Havle Velâ Kuvvete İllâ Billahi'l-Aliyyil-Azîm” derse eğer bu vesvese âhiretle ilgiliyse namaz bozulmaz dünya ile ilgili ise namaz bozulur. (Celal Yıldırım Kaynaklarıyla İslam Fıkhı Uysal Kitabevi: 1/343-344.)

HASTALIKTAN DOLAYI "BİSMİLLAH" "AH! OH!" DEMEK VEYA AĞLAMAK NAMAZI BOZAR MI?

Namazda inlemek “ah! oh!” demek veya ağlamak o kadar ki ağzından çıkan harflerden ağladığı belli olacak duruma gelirse bütün bunlar âhireti düşünerek oluyorsa namaz bozulmaz. Ama kendisine dokunan bir musibet dert ve hastalıktan dolayı ise namaz bozulur.

Hasta bir kimse namaz kılarken secdeye varırken secdeden kalkarken duyduğu acıdan ve sıkıntıdan dolayı Bismillah derse namazı bozulmaz. Fetva buna göredir. (Celal Yıldırım Kaynaklarıyla İslam Fıkhı Uysal Kitabevi: 1/346.)

BİR KİMSE KAFASINDAN TASARLADIĞI BİR ŞEYİ İÇİNDEN OKURSA NAMAZI BOZULUR MU?

Namazda iken kafasında şiir hazırlayıp içten okur veya bir hutbe plânlayıp kalbinden geçirirse namazı kerahetle caiz olur. (Münyetü'I-Musalli.) Namazda diline «evet» ya da «hayır» kelimeleri gelirse öteden beri böyle bir âdet edinmişliği varsa namazı bozulur. Değilse bozulmaz. (Fetâvâ-yi Kaadihan.) (Celal Yıldırım Kaynaklarıyla İslam Fıkhı Uysal Kitabevi: 1/344.)

NAMAZDA OKUNAN DUALARDAN BAŞKA DULARI OKUMAK NAMAZI BOZAR MI?

Namazda insanlardan istenmesi mümkün olmayan ölçü ve anlamda duâ ederse meselâ «Allah'ım! bana afiyet ver» «Allah'ım beni affet» «Allah'ım! bana haccetmeyi nasibet» gibi dualarda bulunursa namazı bozulmaz.

Ama insanlardan da istenmesi mümkün olan biçimde duâ yaparsa namazı bozulur. Meselâ:

«Allh'ım! beni doyur» «Allahım! borcumu öde» «Allahım! evlenmemi sağla» gibi dualar bu cümledendir.

Genellikle Kur'ân'da mevcut olan dualardan birini yapmak namazı bozmaz. (El-Muhit/ Serahsl.)

İnsanlardan istenmemekle beraber o tür duaların Kur'ân ve Hadiste geçmediği dikkate alınarak meselâ:

«Allah'ım! Dayımı affet» «Allah'ım! Amcamı bağışla» gibi yapılan dualar namazı bozar. (Siracülvehhac / Helvani.) (Celal Yıldırım Kaynaklarıyla İslam Fıkhı Uysal Kitabevi: 1/344-345.)

NAMAZDA SÖYLENEN HANGİ SÖZLER NAMAZI BOZMAZ?

Hacı olan kimse namazda Telbiye getirirse namazı bozulur. Ama Teşrik günlerinde namazda «Allahu Ekber» derse namazı bozulmaz. Çünkü bu cümle namazda tekrarlanır. Namazda ezan okuyanın da İmam Ebû Hanîfe'ye göre namazı bozulur.

Namazda kalbine vesvese gelir de “Lâ Havle Velâ Kuvvete İllâ Billahi'l-Aliyyil-Azîm” derse eğer bu vesvese âhiretle ilgiliyse namaz bozulmaz dünya ile ilgili ise namaz bozulur.

Namazda ne kadar “Ya Eyyühe'llezîne Âmenû” cümlesini okuduğunda başını hafif kaldırıp «Buyur Allah'ım!» derse namazı bozulmaz ne var ki kerahet işlemiş olur. Sahih olan da budur.

İmam kalplere ürperti verecek âyetleri ya da insana ümit veren âyetleri okuduğunda ona uyan kimse «Sadaka Allahu» derse namazı kerahetle caiz olur. (Fetâvâ-yi Kaadihan.)

Namazda insanlardan istenmesi mümkün olmayan ölçü ve anlamda duâ eder meselâ «Allah'ım bana afiyet ver» «Allah'ım beni affet» «Allah'ım! Bana haccetmeyi nasibet» gibi dualarda bulunursa namazı bozulmaz.

Ama insanlardan da istenmesi mümkün olan biçimde duâ yaparsa namazı bozulur. Meselâ : «Allah'ım! beni doyur» «Allah'ım! borcumu öde» «Allah'ım! evlenmemi sağla» gibi dualar bu cümledendir.

Genellikle Kur'ân'da mevcut olan dualardan birini yapmak namazı bozmaz. (El-Muhit/ Serahsl.)

Namazda iken kafasında şiir hazırlayıp içten okur veya bir hutbe plânlayıp kalbinden geçirirse namazı kerahetle caiz olur. (Münyetü'I-Musalli.)

Namazda diline «evet» ya da «hayır» kelimeleri gelirse öteden beri böyle bir âdet edinmişliği varsa namazı bozulur; değilse bozulmaz. (Fetâvâ-yi Kaadihan.)

Bir adam “ve ma muhammedün illâ resulün...” ya da “ma kâne muhammeden eba ahadin mîn ricaliküm” âyetini okur namazda olan bir diğeri buna karşılık salâvat getirirse namazı bozulmaz. Bunun gibi şeytan isminin geçtiği bir âyet okunur namazdaki adam bunu işitince “Lainehullah — Allah ona lanet etsin” derse namazı bozulmaz.

Yine namazda «Allahümme Sallî Alâ Muhammedin» veya «Allahu Ekber» der ve bununla birine cevap vermeyi kastetmezse namazı bozulmaz. Ama Peygamber (A.S.)'ın ismini işittiğinden dolayı salâvat getirirse namazı bozulur.

Namaz kılarken hayretini uyandıracak ya da dikkatini çekecek bir haber işittiğinde «Sübhanallah» veya «Lâ ilahe illallah» ya da «Allahu Ekber» der ve bununla işittiği haberi cevaplamayı düşünürse namazı bozulur. Bu İmam Ebû Hanîfe ile İmam Muhammed'e göredir. Cevap kastetmiyorsa namazı bozulmaz.

Namazda kötü bir haber işittiğinde “İnna Lillah...” der veya iyi bir haber işittiğinde “El-Hamdu Lillah” der ve bununla cevap vermek isterse namazı bozulur. Ama bununla namazda olduğunu bildirmek isterse bil-icma namazı bozulmaz. (El-Muhit/ Serahsi.)

(Celal Yıldırım Kaynaklarıyla İslam Fıkhı Uysal Kitabevi: 1/343-345.)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet