- Bu hadisi açıklar mısınız?
“Kul iyice düşünüp taşınmadan bir söz söyleyiverir de bu yüzden cehennemin doğu ile batı arasından daha uzak bir yerine düşer gider.” (Buhârî Rikâk 23)

Değerli kardeşimiz

Hadis için bk. Buhârî Rikak  23; Müslim Zühd 49 50.

Bu hadis-i şerifte özellikle dilin muhafazasına dikkat çekilmiştir.

Düşünmeden doğru olup olmadığını tartmadan yeri olup olmadığına bakmadan bir Müslümana zararı olup olmadığını hesaba katmadan heva ve hevesine uyarak söylediği veballi ve zararlı söz söylememenin gereğine işaret edilmiştir. (krş. Nevevi Şerhu Müslim 18/117; İbn Hacer Fethu’l-Bari 11/311)

Vereceğimiz bilgilerin bu hadisin anlaşılmasına katkı sağlayacağını düşünüyoruz:

“Allah’a ve ahiret gününe iman eden güzel söz söylesin veya sussun.”(Buhârî Edeb 31 85)

İnsan konuşmak istediği zaman önce kendi içinde düşünsün; söyleyeceği şeylerin yapıcı tamir edici faydalı mı; yoksa yıpratıcı tahribatçı faydasız mı olduğunu düşünmeli ondan sonra konuşup konuşmamaya karar vermelidir. (krş. Nevevi a.y)

“Her sözün doğru olmalı; fakat her doğruyu söylemek doğru değil.”(bk. Mektubat s. 473)

“Evet her söylediğin doğru olmalı fakat her doğruyu söylemek doğru değil. Bazen zarar verse sükût etmek... yoksa yalana hiç fetva yok. Her söylediğin hak olmalı fakat her hakkı söylemeğe senin hakkın yok. Çünkü hâlis olmazsa sû'-i tesir eder; hak haksızlıkta sarf olur.” (bk. Hutbe-i Şamiye s. 51)

Hadiste haram mı helâl mi güzel mi kötü mü hayır mı şer mi henüz tam olarak kestiremediği bir sözü söylemek suretiyle bazen kulların cehennemin doğu-batı arasından daha uzak  bir yerine fırlatılıp atılacakları bildirilmektedir. Bu üzerinde durulması gerekli çok ciddî bir tehdittir. Buna göre:

- Müslüman her ağzına gelen sözü söylememelidir.

- Önemsemeden ciddiye almadan söylenen sözler insanın başına çok ciddi  işler açar.

- Dilini tuttuğu sözünü yuttuğu için zarar gören insan çok azdır. Fakat diline hakim olamamak yüzünden kayba uğrayanların sayısını tespit etmeye imkan yoktur.

- Söylenecek sözün Allah'ın rızasını mı yoksa gazabını gerektireceğine çok dikkat etmek gerekir.

- İnsan ahiretteki hayatını dünyada hazırlar. Bu hazırlıkta dilin etkisi çok büyüktür.

- Sonucu büyük olduğu sürece küçük veya basit söz yoktur.

İlave bilgi için tıklayınız:

- Konuşma nasıl olmalıdır konuşma adabı nedir?
- Konuşmak zarar verse bile konuşmamaktan daha iyi değil mi ...

Selam ve dua ile...
İslami Destek Sitesi