- İmam nikahı için şahitlerden birinin kadın birinin erkek olması yeterli midir yoksa iki erkek ya da bir erkek iki kadın mı olmalıdır?        

Değerli kardeşimiz

Evlilik akdi sırasında iki şahidin bulunması sıhhat şartıdır. Veli dışında iki şahit bulunmadıkça akit geçerli olmaz.

Delil şu hadislerdir: Hz. Âişe (r.anhâ) Hz. Peygamber (s.a.s)'in şöyle buyurduğunu nakletmiştir:

"Bir veli ve iki adaletli şahit olmadıkça nikâh olmaz."(Ebû Dâvud Nikâh 19; Dârimî Nikâh 11);

"Şahitler bulunmadıkça nikâh olmaz." (Buhârî Şehâdât 8);

"Dört kimsenin hazır bulunmadığı evlilik ancak fuhuştur. Bunlar; evlenecek olan erkek kızın velisi ve iki şahittir."(eş-Şîrâzî el-Mühezzeb II 42).

Akit sırasında şahit bulundurulmasını bildiren ayet evlilik akdini de kapsamına alır. (bk. Bakara 2/282).

Akitlerde şahit genellikle anlaşmazlık halinde tarafların haklarını korumada ispat kolaylığı sağar. Evlenme akdi de eşlerin lehine ve aleyhine hukuki sonuçlar meydana getiren bir akittir. Mehir nafaka yükümlülüğü nesebin sabit olması sihrî hısımlığın meydana gelmesi bunlar arasındadır. Diğer yandan evlilik akdinin alenen yapılması ve akit sırasında şahitlerin bulunması eşleri zina töhmetinden korur.

Evlenme Şahidinde Aranan Nitelikler:

Evlenmede şahidin fonksiyonu evlenmeye ilişkin icap ve kabulü işitmek ve anlamaktan ibarettir. Bunun için şahitlerin aynı yerde ve birlikte bulunmaları gerekir. Ayrı ayrı yerlerde veya aynı yerde olmakla birlikte birbiri ardından evlenme iradelerine şahit olan kimselerin şahitlikleri geçerli sayılmaz.

Şahitte aranan nitelikler şunlardır:

a. Şahit akıllı ve ergin olmalıdır. Akıl hastası veya küçük çocukların şahitliği yeterli değildir.

b. Şahitlerin iki erkek veya bir erkek iki kadın olması gerekir. Tek şahitle nikâh geçerli olmaz. Çünkü hadiste "Bir velî ve iki adaletli şahit olmadıkça nikâh olmaz." buyurulmuştur (Ebû Dâvud Nikâh 19). Allah Teâlâ şöyle buyurur:

"Erkeklerinizden iki şahit tutun. Eğer iki erkek bulunmazsa bu takdirde razı olacağınız şahitlerden bir erkekle iki kadın yeter." (Bakara 2/282).

İmam Şâfiî'ye göre bu ayet nikâh akdini kapsamaz. Kısasta ve diğer şer'î cezalarda olduğu gibi nikâhta her iki şahidin erkek olması şarttır. Hanbelî ve Mâlikîler de ayni görüştedir.

Hanefîlere göre kadınlar nikâhta taraf oldukları gibi bir erkek için iki kadın olmak üzere şahitlik yapabilirler. Bunların şahitlikleri yalnız had ve kısas davalarında unutma ve gaflet sebebiyle kabul edilmez. Çünkü hadler şüphe ile düşer. (bk. es-Serahsî el-Mebsût Mısır 1324-1331/1906-1912 V 32 33; ez-Zühaylî a.g.e. VII 74 75; Hamdi Döndüren a.g.e. s. 208 209).

Selam ve dua ile...
İslami Destek Sitesi