- Kocası askere gidip dönmeyen veya herhangi bir sebeple kocası kaybolan kadın ne yapar?
- Bu konuda dört mezhebin fetvası nedir?

Değerli kardeşimiz

Kaybolduğu hâlde sağ veya ölü olduğu konusunda bilgi alınamayan veya düşmana esir olup hakkında bilgi bulunmayan kişiye mefkud denir.

Mefkûdun sağ olarak dönmemesi hâlinde ne kadar zaman geçtikten sonra ölümüne hükmedileceği konusunda ihtilâf vardır. Hasan b. Ziyad'a göre doğumundan itibaren 120 yıl İmam Ebû Yusuf'a göre 100 yıl Zahiru'r-rivâye'ye göre ise 90 yıl geçmesi durumunda mefkûdun öldüğüne hükmedilir. İmam Malik'e göre bu süre dört yıldır. Hz. Ömer (r.a)'den da böyle bir görüş nakledilmiştir.

Hanefi mezhebinde yaygın olan görüşe göre mefkûdun ölümüne hükmedilecek süre yaşıtlarının hayattan gitmesidir. Yaşıtları öldüğü hâlde dönmemiş olan mefkûdun ölümüne hükmedilir.

Ancak tercih'e şayan olan görüş (muhtar) süre tayininin imama bırakılmasıdır.(1) Mefkûd savaş sırasında kaybolmuşsa mücahit ve esirlerin dönüşünden itibaren bir yıl geçtikten sonra hâkim karı ile kocanın nikâhını feshedebilir.

Artık mefkûdun vefatına hükmedildikten sonra malları vârislere intikal eder ve karısı da vefat iddeti bekler. İddeti bittikten sonra bir başkasıyla evlenebilir.

Ölümüne hükmedilen mefkûd malları taksim edildikten ve karısı evlendikten sonra sağ olarak gelirse vârislerdeki mallarını alabilir. Fakat harcanmış olanları tazmin ettiremez ve karısını ikinci kocasından ayıramaz (el-Fetâva'l-Hindiyye II 300). Fakat kadın hâkimden ayrılma kararı almadan evlenip de sonradan eski kocası da ortaya çıkarsa ikinci nikâh münfesih olur.(2)

Dipnotlar:

(1) bk. Serahsî el-Mebsût Kahire 1324-31 XI 35-36; Kâsânî Bedayiu's-Sanâyi Kahire 1327-28/1910 V 197; el-Fetâva'l-Hindiyye Bulak 1315 II 300
(2) bk. Hukuk-ı Aile Kararnâmesi mad. 128 129; Kadri Paşa kodu mad. 471 481.

İlave bilgi için tıklayınız:

- MEFKÛD (Kaybolmuş yok).

Selam ve dua ile...
İslami Destek Sitesi