- İnsan-ı ekber olan kainat dahi mütedahil ve birbiri içinde bulunan daireler gibi binler alemleri ihtiva ediyor cümlesi ne demek oluyor?
- Kainata neden büyük insan denilmiş ve binler alemi içine alması ne demektir?

Değerli kardeşimiz

- Evrenin binler âlemi ihtiva etmesinin bir kaynağı Besmeledir. 18-19 harfiyle 18-19 bin âlemin varlığına işaret edilmiştir. 

- Evren diğer adıyla “âlem” Allah’ın varlığı ve birliğini bildiren ve ilan eden bir mektup olduğu için insan gibi ilahi tanıtım sermoni sahnelerinde görev aldığı için insana benzetilmiştir.

İnsan küçük âlem olunca âlem de büyük insan olur. Çünkü mektup ile okuyucu arasında yakın bir ilişki vardır. Şu halde insanda bulunan her bir âlem büyük insan olan evrende de vardır. Kendini okumasını bilen insan evrende olan âlemleri de bilecek ve okuyacaktır.

- İnsan kâinatın misal-i musağğarıdır yani küçültülmüş misali demektir.

Meyve ağacın küçültülmüş hali gibidir. Ondaki çekirdek ağacın bütün hususiyetlerini netice verecek bir programa sahiptir.

Kâinattaki levh-i mahfuzun küçük bir misali insanın hafızasıdır. Âlem-i misalin bir numunesi insanın hayalidir. Taşların misali kemikler toprağın misali ise etlerdir.

Ruhlar âlemi insanın ruhuyla temsil edilirken bu varlık âleminin “şehadet ve gayb” yani görünen ve görünmeyen âlem olarak iki kısma ayrılmasının da bir küçük misali insanın “bedeni ve ruhudur.”

Melekler âleminin bir küçük misali de insanın ruh dünyasında kaynaşan hissiyattır. Arş bütün âlemlerin bir idare merkezi olduğu gibi “Kalb de bir arştır.” o da beden âleminin emir ve komuta merkezidir.

Daha böyle yüzlerce cihetten insanla kâinat arasında bir münasebet vardır; ağaçla meyve arasındaki münasebet gibi.

"İnsan denilen sarayın cevherleri bir kısmı âlem-i ervahtan bir kısmı âlem-i misalden ve levh-i mahfuzdan ve diğer bir kısmı da hava âleminden nur âleminden anasır âleminden geldiği gibi; hacatı ebede uzanmış emelleri semavat ve arzın aktarında intişar etmiş..."(1)

Ayrıca evrende bulunan binler âlemlere örnek olarak şu ifadeler verilebilir:

"Âlem-i ziya âlem-i hararet âlem-i hava âlem-i kehriba âlem-i elektrik âlem-i cezb âlem-i esir âlem-i misal âlem-i berzah gibi âlemler arasında müzahame ve yer darlığı yoktur. Bu âlemler hepsi de ihtilalsiz müsademesiz küçük bir yerde içtima ederler."(2)

- İnsan küçük âlem olduğuna göre evren denilen büyük insanda da insanda olan bütün âlemler vardır. Çekirdekte olan özelliklerin ağacında da olması gibi.

Şu ifadeler konuya ışık tutabilir:

"Semavatta binler âlem var. Yıldızların bir kısmı her biri birer âlem olabilir. Yerde de her bir cins mahlûkat birer âlemdir. Hatta her bir insan dahi küçük bir âlemdir. رَبُّ الْعَالَمِينَ (âlemlerin Rabbi) tabiri ise 'Doğrudan doğruya her âlem Cenâb-ı Hakkın rububiyetiyle idare ve terbiye ve tedbir edilir.' demektir.(3)

İlave bilgi için tıklayınız:

- Hz. Ali'nin: "Sen kendini küçük bir cisim sanırsın ama en büyük âlem ...

- İnsan ve Kâinat; Küçük Kâinat ve Büyük İnsan

- Âlem  âlem-i Emir  âlem-i Misal  âlem-i Gayb  âlem-i Berzah gibi ...

- ÂLEM 

Dipnotlar:

1) Lem'alar On Yedinci Lema.
2) Mesnevi-i Nuriye Zeylü'l-Habbe.
3) Mektubat Yirmi Altıncı Mektub Dördüncü Mebhas.

Selam ve dua ile...
İslami Destek Sitesi