- Cariye satın alırken sağ elle muayene edilmesi ne muayenesidir ve ne içindir?..

Değerli kardeşimiz

"Sağ elin mülkü" diye belirttiğiniz sözcük Arapça'da bir kavram olarak kullanılır. İster cariye ister köle olsun kölelik statüsündeki olan kimselerin efendisine olan aidiyetinin ifade etmek üzere: “Mülkü’l-Yemin” kavramı kullanılır.

Aslında bu deyim Kur’an’dan alınmıştır. Örneğin: Müminun suresinin 6. ayetinde cariyeler için “Ev ma meleket eymanüküm = Sağlarınızın / sağ ellerinizin sahip olduğu” ifadesi kullanılmıştır. Nur suresinin 31. ayetinde ise köleler için “Ev ma meleket eymanuhünne = kadınların sağ ellerinin sahip olduğu..." ifadesine yer verilmiştir.

Bu sebeple “Mülkü’l-Yemin” kavramı için yapılan “sağ ellerin sahip olduğu” şeklindeki tercüme de tam doğru değildir. Çünkü bu tercüme terkipteki iki Arapça kelimenin sözlük anlamlarına göre yapılmıştır. Halbuki bu bir ıstılahtır / deyimdir / kavramdır; tercümesi de ona göre yapılmalıdır. Nitekim meallerde genellikle bu deyim yerine göre “cariye” yerine göre de “köle” olarak tercüme edilmiştir.

Sağ el tabiri her iki el için de kullanılır. Sağ el -insanlar arasında- daha kuvvetli ve daha şerefli kabul edildiği için insanın bir şeye sahip olduğu ifade edilirken Arapça’da genellikle “sağ el” tabiri kullanılır. Onun için köle-cariye için bu ifadeyi “sağ elin/ellerin...” yerine “elin/ellerin sahip olduğu” veya “ellerinin altında bulunalar” şeklinde ifade edilmesi daha uygundur.

İlgili ayetin bir meali şöyledir:

“Onlar mahrem yerlerini günahlardan korurlar. Yalnız eşleri ve cariyeleri ile ilişki kurarlar. Çünkü bunu yapanlar ayıplanamazlar.” (Müminun 23/5-6);

“... ellerinin altında bulunanlar (köleler).”(Nur 24/31)

Elamlılı Hmadi Yazır’ın meali şöyledir: “Ancak eşleri ve sahibi bulundukları cariyelerine karşı durumları başka; çünkü bunlarla ilişkileri yüzünden kınanmazlar.” (Müminun 23/5-6)

Süleyman Ateş’in meali: “... yahut ellerinin altında bulunan(köle)lerine.”(Nur 24/31)

Diyanet meali: “Ancak eşleri ve ellerinin sahip olduğu (câriyeleri) hariç.” (Müminun 23/:6);

“...ellerinin altında bulunanlar (köleleri).”(Nur 24/31)

Özetlersek: “Mülkü’l-yemin” Kur’an’dan istihraç edilen bir ıstılahtır. Özellikle köle ve cariyelerin sahiplerine olan aidiyetlerini efendi / hanımefendilerinin onlara olan malikiyetlerini ifade eder.

Selam ve dua ile...
İslami Destek Sitesi