Fetva şöyle:

Sual: Ney çalıp tevhid ve salevat okumanın ve işitip lezzet duymanın hükmü nedir?

Cevap: Bu iş tevhidi ve salavâtı hafife almak ve alay olacağı için küfür olur.

Değerli kardeşimiz

- Öyle anlaşılıyor ki Ebussuûd efendinin fetvasına göre salavat veya kelime-i tevhid gibi Allah’ın zikriyle ilgili kutsal bir metnin eşliğinde çalgı çalınması o metne ve dolayısıyla dine karşı bir saygısızlık ve bir istihfaf anlamına gelir. Dini hafife almak ise küfürdür.

- Ancak bunun küfür anlamına gelip gelmediği konusu tartışmalıdır. Çünkü def ve ney ile zikir yapma konusu eskiden beri ihtilaflı bir konudur. Bazı alimler bazı ehl-i tesavvuf zatlar def ve ney çalmanın caiz olduğunu söylerken diğer bir kısmı bunun caiz olmadığını söylemişlerdir. (bk. Gazali İhya 2/271-277 V. Zuhaylî el-Fıkhu’l-İslamî 3/573-575)

- İbn Asakir’in Hasan-ı Basri’den mürsel olarak rivayet ettiği bir hadiste eski kavimlerin helak olmalarının sebeplerinden biri de “Def çalmak” olarak yer almaktadır. (bk. Camiussğir 2/99; Kenzu’l-ummal h. no: 13014).

- Ancak Fakihanî gibi bazı alimler çalgılarla ilgili hiç bir rivayetin sahih olmadığını belirtmiştir. (Neylu’l-Evtar 8/104)

- “Çalgı dinlemek haramdır orada oturmak fısktır ondan zevk almak ise küfürdür yani küfran-ı nimettir." manasına gelen bir hadis rivayeti Bezzaziye’den nakledildmiştir. (bk. İbn Abidin 6/349. Bu hadis için ayrıca bk. el-İhtiyar 4/165-166; el-Bahru’r-raik 8/215)

Burada konunun fakihler tarafından gösterilen hükmü açıktır. Şöyle ki:

- Hadiste yer alan “küfür” kavramı bizzat orada “küfran-ı nimet” olarak açıklanmış ve “Çünkü insanın kendi organlarını yaratıldıkları gayeler doğrultusunda kullanmadığı zaman bu tavır o nimete karşı bir şükür değil bir nankörlük olur” şeklinde değerlendirilmiştir.

- Bu konuda Ehl-i Sünnet alimlerinin ittifakla kabul ettiği ilke şudur:

“Büyük olsun küçük olsun hiçbir günah insanı küfre götürmez. Onu işleyen kimse kâfir olmaz.”  

- Son olarak şunu da belirtelim ki bir kısım Hanefi fıkıh kitaplarında yer alan yukarıdaki bu hadisin kaynağına -bütün araştırmalarımıza rağmen-rastlayamadık.

Selam ve dua ile...
İslami Destek Sitesi