- İnsan o hayvandan hakkını alacak mıdır?

Değerli kardeşimiz

Hayvanlarda akıl olmadığı için günah söz konusu değildir. Ancak hayvanların hesap günü birbirleriyle hesaplaşması vardır. Bir hayvanın saldırısına uğrayan İnsanla hayvanın hesaplaşmasına gelince insanın uğradığı bu durum bir musibettir ve günahlarına keffaret olacaktır. O hayvanın hal diliyle yaptığı ibadetlere mukabil insana sevap da verilebilir. 

Canlıları zîhayat (canlı) zîruh (ruh sahibi) ve zîşuur (akıl ve şuur sahibi) olarak üçe ayırırsak bitkiler sadece zîhayattır canlılar içinde yer alır. Hayvanlar ise hem zîhayat hem de zîruhturlar. İnsanlar melekler ve cinler ise hem zîhayat hem zîruh hem de zîşuurdurlar. Bunların içinde ise insanlar ve cinler mükellef varlıklardır; Allah’ın emir ve yasaklarına uymakla vazifelidirler hayatları boyu bir imtihana tâbidirler. Ölünce de ya Cennette veya Cehenneme gireceklerdir.

Hayvanlar ise akıl ve şuur gibi kendilerine mes’uliyet yükleyecek duygulardan mahrum olduklarından günah-sevap hayır-şer cennet-cehennem gibi mefhumlar onlar için söz konusu değildir.

Tek hücreli varlık olan amipten balinaya varıncaya kadar bütün hayvanlar ruh sahibidirler. Esas itibariyle ruhun kendisi bâkîdir ölmez yok olmaz bozulmaz. Ruhun geçici olarak misafir olduğu vücut ise ölür dağılır gider.

Kur’ân-ı Kerim'de de açıkça ifade edildiği gibi ruh Cenab-ı Hakk'ın emri kudreti ve tasarrufu altındadır. Ruh üzerinde Allah’tan başka hiçbir varlık tasarrufta bulunamaz. Onu yaratmak Allah’a ait olduğu gibi muhafaza etmek de Allah’a aittir.

Mahşerdeki duruma gelince; esas olarak mahşerde iki sınıf mahlukat diriltilecek hesaba çekildikten sonra ebedî yurdu belli olacaktır. Bunlar insanlar ve cinlerdir.

Hayvanların durumu ise tamamen farklıdır. Onlar da diriltilecek mahşer yerine getirileceklerdir. Bu hususta iki âyet meâli şöyledir:

“Vahşi hayvanlar bir araya toplandığında.” (Tekvir 81/5)

“O öyle bir gündür ki insan kendi eliyle işlediklerine bakar. Kâfir de ‘Ne olurdu ben bir toprak olsaydım.' der.” (Nebe 78/40)

Bu âyetlerin tefsirinde Abdullah bin Ömer Ebû Hüreyre ve İmam Mücahid’in rivayetlerine göre Cenab-ı Hak mahşer gününde hayvanları da diriltip huzuruna getirecek birbirlerinden haklarını alıp ödeştirecek sonra da onlara “Toprak olun” buyuracak sonunda onların hepsi de toprak olacaklardır. Hayvanların bu haline gıpta ile bakan kâfirler Allah’tan kendilerini de toprak yapmasını isteyeceklerdir. Fakat insanlar cezasını çekeceğinden hayvan gibi muamele görmeyecektir. (bk.Taberi Nebe 40 ayetin tefsiri)

Hayvanlar her ne kadar mükellef varlık olmasalar da onlar da belli nisbette haklaştırılacaklardır. Nitekim bir hadiste Peygamber Efendimiz (asm) “Her hak sahibine hakkını vereceksiniz. Hatta boynuzsuz koyunun boynuzlu koyundan kısas sûretiyle hakkı alınacaktır” buyurarak âhirette hiçbir haksızlığın karşılıksız kalmayacağını bildirirler. Yine hadis âlimlerinin ifadesine göre karınca karıncadan hakkını alacaktır. (Elmalılı Hamdi Yazır. Hak Dini Kur'dn Dili 8:5599)

Bediüzzaman da bu meseleyi şöyle izah eder:

“Gerçi cesetleri fena bulur fakat ervahları (ruhları) bâki kalan hayvanat mâbeyninde (hayvanlar arasında) da onlara münasip bir tarzda dar-ı bekada mücâzat (ceza) ve mükâfat vardır.” (Osm. Lem'alar  s. 887)

Evet hayvanların ruhu bâki kalacak Cenab-ı Hak onların ruhunu muhafaza edecektir. Fakat ruh Allah’ın emir ve iradesi altında bulunduğundan nasıl muhafaza edileceğini ancak O bilir.

Hayvanlar arasında dahi hak geçme hususu varsa hayvanın insan üzerinde insanın da hayvan üzerinde hakkı olacaktır. Sebepsiz yere insana zarar veren bir hayvana hesap sorulacağı gibi hayvanlara eziyet eden insanlara da hesap sorulacaktır. Bu hesaplar mahşerde görülecektir.

İlave bilgi için tıklayınız:

- Bazı hayvanlar bazı hayvanlara eziyet ediyor. Bu hayvanların hesabı nasıl olacak?

Selam ve dua ile...
İslami Destek Sitesi