1882-)
İmâm-ı Mâlik der ki: Biri peşin para verip teslim zamanını ve fiatını belirleyerek gıda maddeleri satın alsa da teslim zamanı gelince mal sahibinde alacağı malı tam bulamayıp pazarlığı bozsa o takdirde önce vermiş olduğu parasını geri alması gerekir. Parasını teslim almadan önce onun yerine başka bir şey alırsa o takdirde daha önce pazarlık etmiş olduğu gıda maddelerini teslim almadan önce satmış gibi olur. Mâlik der ki: Halbuki Resûlüllah gıda maddelerinin teslim almadan önce satışını yasaklamıştır. Mâlik der ki: Müşteri pişman olarak satıcıya: «pazarlığı bozalım sana verdiğim parayı ileride iade edersin (şimdi istemiyorum)» dese bu doğru değildir. Fukaha bunu yasaklamıştır. Çünkü pazarlığın bozulması şartıyla müşterinin mal sahibindeki alacağını ertelemesi neticesinde pazarlık yaptığı gıda maddeleri mal sahibine helâl olunca ileride alınmak üzere parası verilip satın alınan gıda maddelerinin teslim alınmadan önce satışının da helâl olması gerekir. (Halbuki her ikisi de caiz değildir ) Mâlik der ki: Bunun izahı şöyledir. Malın teslim zamanı gelip de müşterinin malı beğenmiyerek daha ileri bir tarihte parasını geri almak istemesi pazarlığı bozmak değildir. Çünkü pazarlığın bozulmasıyla ne satıcıya ne de müşteriye bir fazlalık sağlanır. Müşteri parasını mal sahibi de malını olduğu gibi geri alır. Şayet pazarlığı bozmada belirtilen zamanın ertelenmesi veya taraflardan birinin diğerine pazarlıkta olmayan bir şey vermesi ya da taraflardan birine menfaat sağlanması gibi fazla bir şey olursa buna pazarlığı bozma denilmez. Pazarlığı bozma akid tamamlandıktan sonra olur. Pazarlığı bozmaya aldığı mala başkasını ortak yapmaya ve malı aldığı fiata satmaya ancak fazlalık eksiklik ve vade olmaması şartıyla müsaade edilmiştir. Bunda fazla eksik veya vade olursa satış olur. Bu takdirde de alış-verişi helâl kılan bunu da helâl kılar ve alış-verişi haram kılan bunu da haram kılar.
Kaynak: İmam Malik Muvatta Alış - Veriş Kitabı
Konu: Peşin Para İle Sonradan Teslim Edilmek Üzere Gıda Maddeleri Almak[46]