1-) İslâm-ın ilk zamanlarında hüküm böyle idi. Fakat sonraları Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) devrinde neshedildi. Filhakika Ebü Dâvûd-un. Yezîd-i Nahvi tarikiyle Ikrime-den tah-rîc ettiği bir haberde İbn Abbâs (radıyallahü anh) «Eskiden bir erkek karısını boşadı mı onu üç defa boşamiş bile olsa kendisine ric-at edebilirdi; sonra bu hüküm neshedildi.» demektedir. Şu kadar var ki nesih duyulmamış; mensuh hükümle Hazret-i Ömer-in i-tirazmâ kadar amel olunagelmiştir Binâenaleyh bir adam karışma: «Sen üç defa boşsun!» derse üç talâk vâki- olur. İmâmlarından Ebû Hanîfe Mâlik. Şafiî Ahmed b. Hanbel ile selef ve halefin cumhûru buna kaildirler. kim Allah-ın hududunu tecavüz ederse muhakkak kendine zulmetmiş olur. Bilmezsin belki bundan sonra Allah bir şey halkeder." Sûre-i Talâk âyet; 1. kerîmesi ile Rukâne hadîsidir. Bu âyetin başında karılarını boşamak isteyen erkeklerin ne suretle hareket edecekleri bildirilmiş; sonunda da hududu aşmamaları tenbih olunmuştur. aşarak nefse zulmetmenin mânâsı kadını üç defa boşayıp sonra pişman olmaktır. Fakat artık iş işten geçmiştir; karısına dönmeğe hakkı yoktur. Eğer üç talâk bir sayılsa idi boşayan adam karısına dönebilir; pişman da olmazdı. hadîsine gelince: Bu hadîsin muhtelif rivâyetleri vardır. Bir rivâyetinde: «Ebû Rukâne (karısı) Ümmü Rukâne-yi boşadı da Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) kendisine: Karına ric-ât et! buyurdu. Ebû Rukâne: Ama ben onu üç defa boşadım; dedi. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): Biliyorum (fakat) sen ona ric-at et!» deniliyor. İmâm Ahmed b. Hanbel-in rivâyetinde de: Rukâne karısını bir mecliste üç defa boşadı ve sonra ona acıdı. Bunun üzerine Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): Onlar bir talâk sayılır; buyurdular.» denilmiştir. Cumhûra muhalefet edenler bu rivâyetlerle istidlalde bulunurlarsa da her iki rivâyet zaîftir. Çünkü râvileri arasında meçhuller vardır. hadîsin sahîh olan rivâyetinde ise: «Ebû Rukâne karısı Sühey-me-yi elbette boşadı. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) kendisine ye-mîn teklif edince: Vallahi ben bununla bir talâktan başka bir şey kasdetmedim; dedi. Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) de karısını kendisine iade etti.» denilmektedir ki cumhûrun delili de bu rivâyettir. Zira üç talâkı kasd ettiği takdirde üç vâki- olmasa yeminin bir mânâsı kalmazdı. kat-î surette demektir. Bu sözün bir talâka da üçe de ihtimâli vardır. Söz sahibi bununla bir talâkı kasdettiğini söyleyince Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) de kabul ve tasdik buyurmuştur.