2-)
Bu dört zattan maada Kur-ân-ı Kerîm-i kimsenin ezberlemediği sabit olsa onun tevatürüne yine hiç bir halel gelmez. Çünkü Kur-ân-ı Kerim-in cüzlerini sayılamıyacak kadar çok kimseler ezberlemiştir. Bunların yalnız bir kısmıyla bile tevâtijp hâsıl olur. Bu sayısız zevatın bütün Kur-ân-ı ezberlemiş olmaları tevatür için şart değildir. Bilâkis bir cüz-ü tevatür sayılacak derecede çok kimseler nakr letti mi o cüz hiç bir şüphe kalmamak üzere mütevatir olur. Bu husûsda Müslim veya Mülhid hiç bir muhalif yoktur. Enes-in «Amcalarımdan biri...» dediği Ebû Zeyd (radıyallahü anh) Sa-d b. Ubeyd El-Evsî-dir. Sa-dü-l-Kaâri namıyle meşhurdur. Bedir gazilerindendir. Kadisiye harbinde şehid edilmiştir. İbn Abdil-B er-r-e göre ismi Kays b. Seken El-Hazrecî-dir Übeyy-in ağlaması sevincindendir. Kendini bu büyük nimete ve yüksek rütbeye küçük görmüştür. Filhakika Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in bu haberi Hazret-i Übey için iki cihetle büyük nimettir. Bunlardan biri ismiyle ta-ym edilmesidir. Bundan dolayı Hazret-i Übey «Adımı söyledi mi?» diye sormuş ve evet cevabını almıştır. Bu suretle nimet artmıştır. İkincisi Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’in kendisine «Beyyine» sûresini bizzat okumasıdır. Bu yalnız Hazret-i Übey-e mahsus büyük bir menkabedir. Bazıları Hazret-i Übey-in bu nimetin şükründe kusur ederim korkusuyla ağladığını söylerler. Hazret-i Übey-e okunmak için bu sûrenin tahsisine gelince: Beyyine Sûresi kısa olmakla beraber bütün usûl ve kavâidî ve büyük mühimmatı ihtiva ettiği içindir. Zâten hâl kısadan kesmeyi iktiza ediyordu. Burada şöyle bir suâl hatıra gelebilir: Acaba bu sûreyi Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’in okumasın-daki hikmet nedir? Niçin Übey (radıyallahü anh)’ın okuması emir buyurulmamıştır. Ma-ziri ile Kâdî Iyâz bu suâle şöyle cevap vermişlerdir: Buradaki hikmet Hazret-i Übey-in Kur-ân lâfızlarını edasının şeklim durak yerlerini ve şeriatın takdir ettiği üslûbla Kur-ân-daki nağmeleri yapmayı öğrenmesidir. Kur-ân-ın haricinde yapılan nağmeler onunki gibi değildir. Her çeşit nağmenin ruhlara tesiri ayrıdır. Bazıları buradaki hikmetin yetişecek iyi hâfızlara Kur-ân-ı mukabele etmek ve Kur-ân-ı Kerîm-le diğer şer-î ilimler tahsil edilirken tevazu1 göstermek lâzım geldiğini öğretmektir. Bunda bir de halka Hazret-i Übey-in faziletini göstermek ve kendisinden Kur-ân öğrenmeye teşvik mânâsı vardır. Nitekim Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’den sonra Hazret-i Übey Kur-ân-ı Kerîm hususunda kendisine baş vurulan meşhur bir İmâm ve reis olmuştur.
Kaynak: Sahîh-i Müslim Sahabe-nin Faziletleri
Konu: Übey B. Kab Ve Ensardan Bir Cemaat Radıyallahü Anhüm’ın Faziletlerinden Bir Bab