3-)
Buhârî biri kab diğeri koku olmak üzere iki şey zikretmiş; bunları biri biri üzerine atfeylemistir. Fakat maksadı onlardan birini anlatmaktır. Onu âdeti ekseriya Bâbın evvelinde bir şey zikretmek sonra bir sebebden dolayı o şeye dair hadis rivâyet etmemektir. Burada da öyle yapmıştır. hilâbdan murad koku sürünmek değil su kabıdır. Kabı zikretmekle gusl için ne kadar su harcanacağı beyân edilmek istenilmiştir. buradaki rivâyetinde: «Eliyle aldı» denilerek el müfred olarak zikredilmişse de diğer rivâyetlerde «elleriyle» denildiğine göre buradaki elden murâd iki elidir. Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in elleriyle suyu alarak başına dökmesi «kaale» kelimesiyle ifâde edilmiştir. Bu kelimenin asıl mânâsı söylemekse de arablar onu yapmak mânâsında bütün işlerde kullanırlar. Meselâ: «Kaale bi yedihî keza» derler ve «eliyle şöyle yaptı» mânâsını kasdederler. Burada da öyledir. Şerif yıkanan kimseye su hazırlamanın ve yıkanırken evvelâ başın sağ tarafına; sonra sol tarafına; sonra da ortasından dökerek yıkamanın müstehab olduğuna delildir. Hazret-i Âişe-nin: «Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) yıkanmak istediği vakit şunu isterdi» demesi âdetinin devam üzere bu olduğunu gösterir.