6-)
Müslümanların işgal ettikleri yerler alçak müşriklerin yerleri ise yüksekti. Binâenaleyh Müslümanların sebat etmesi pek müşkildi.» demişlerdir. mühim olan bu sebeplerin başında gelen en mühim hezimet sebebi Müslümanların adetçe fazlalıklarına güvenerek gurura kapılmalarıdır. Bu hakikati Kur-ân-ı Kerîm şu âyet-i kerime ile beyân eden: gününü de hatırla. Hani çokluğunuza mağrur olmuşdunuz. Fakat bu size hiç bir fayda te-mîn etmemiş dünyâ bunca genişliği İle size dar gelmiş sonra harpten dönerek geri çekilmiştiniz. Bu mağlûbiyetten sonra Allah Peygamberi ile Mü-minlere sükûnet ve huzur İndirmiş sizin görmediğiniz birtakım askerler göndermişti. Bu suretle kâfirleri azâb etmişti. İşte kâfirlerin cezası budur. Sûre-i Tevbe âyet 25-26" görmedikleri askerlerden murâd: Meleklerdir. Âyet-i kerîmeyi Bâbımız rivâyetleri ile birlikte mütâlâa edersek şu netice hâsıl olur: Müslümanlar Allah-dan nusret beklemeyi unutarak varlıklarına güvenirlerse Allah-ın yardımına nail olamazlar. Bil- akis kendilerine gelerek Allah-a iltica ederlerse Allah-ın nusreti her zaman onlarla beraberdir. İslâm târihi bu hususa gösterilecek misâllerle doludur. Kelimetullah-ı i-lâ için yapılan harplerde Müslümanların azlığı çokluğu yahut kuvvet ve zaafı mevzubahis değildir. Allahü teâlâ kaadir-i mutlaktır. Dilediği anda gökten melek orduları indirerek Müslümanları muzaffer kılar.