14-) Amru-bnü Anbese hadîsini Abd b. Humeyd tahrîc etmişdir. diğer hadîsleri kimler tarafından tahrîc edildiklerini bildir-memişdir. Güneşin aydınlık vermesidir. Bu kelime hem sûlâsî mücer-red; hem de sülâsî mezîd olarak kullanılır. Mezîd kullanılırsa mânâsı: Yükseldi ve ziyâlandırdı; mücerred olarak kullanılırsa hem doğdu; hem ziyâlandırdı mânâlarına gelebilir. sülâsîden okuyanlar hadîsin bütün rivâyetlerini «Güneş doğuncaya kadar...» mânâsına hamletmek mecburiyetindedirler. Sülâsî mezîdden yani if-âl Bâbından okuyanlar için Kâdi İyâz güneş doğarken namaz kılmakdan meneden hadîslerle bir de güneşin hâcibi yani kenarı göründüğü vakit iyice aydınlığı zuhur edinceye kadar namaz kılmakdan nehiy eden hadîslerle İstidlal etmiş ve şöyle dedidir: «Bütün bunlar gösteriyor ki Öteki rivâyetlerde güneşin doğmasından murâd: yükselmesi ve ziyadar etmesidir. Yoksa mücerred kenarının görünmesi murâd değildir.» Kâdi İyâz’ın bu sözlerini sahîh bulmakda ve rivâyetlerin arasını cem- etmek için böyle demekden başka çâre olmadığını söylemektedir. ilere göre mezkûr rivâyetlerden murâd: güneşin aydın-. lık vermesi değil; mücerred doğmasıdır. Bu sözün ihtiyata daha muvafık olduğu beyândan müstağnidir. boynuzlarından muradın ne olduğu ulemâ aarasında ihtilaflıdır. Bâzılarına göre şeytanın boynuzlan ona tâbi olanlardır. takımları: «Bundan murâd: şeytanın kuvvet ve galebesi fitne ve fesadının yayılmasıdır.» derler. da: «İki boynuzdan murâd: Başın iki yanıdır. Cümleden zahirî mânâsı kastedilmişdir.» derler. Nevevî bu sözü daha kuvvetli bulmaktadır. Ulemâ bunu şöyle îzâh ederler: Güneş doğarken ve batarken şeytan başını güneşe yaklaştırır. Ve güneş tepesinden doğar. Sanki iki boynuzu varmış da onların arasından doğarmış gibi gözükür. Bu suretle güneşe tapanlar adetâ ona secde etmiş gibi olurlar. Ve şeytanın onlar üzerindeki tesallutu artar. İşte namaz kılanı şeytanın tesallutundan kurtarmak için bu gibi zamanlarda namaz kılmak mekruh görülmüşdür. Bu mes-ele bil-münâsebe evvelce görülmüşdür.