15-) Ensar’dan olup ismi bilinmeyen ve zevcesinden rivâyet eden zatın hadîsini İmâm Ahmed tahric etmiştir. Hadis uzundur. Bu hadisde dahi Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in oruçlu iken öper-dığinden bahsedilmektedir. çıplak olarak teni tene değtirmektir. Burada ondan murad elle dokunmaktır. kelimesi «Erab» şeklinde de rivâyet olunmuştur. Ekser-i ulemâ bu kelimeyi «İrb» şeklinde rivâyet etmişlerdir. iki şekle göre eh «hacet» mânâsına gelirse de «Erab» uzv-u mahut mânâsında da kullanılır. beyânına göre Âişe (radıyallahü anha) -nın sözünden çıkan mana şudur: oruçlu iken zevcelerinizi öpmekten sakınmanız îcob eder. Bu hususta kendinizi Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) gibi sanmayın. Çünkü o nefsine maliktir Öpmekle şehvete gelerek inzal vaki olacağından korkmaz. Bil-akis inzal vaki olmıyacağından emindir. Sizler bundan emin olamazsınız. Binaenaleyh sakınmalısınız.» Âişe-nin gülmesine gelince: Bazıları bunun muhalefet edenlere şaşmasından ileri geldiğini bir takımları kendisine şaştığı için güldüğünü söylemişlerdir. Zira bir kadının bilhassa kendinden bahseden utanılacak bir hâli erkeklere söylemesi şaşılacak bir şeydir. Lâkin Hazret-i Âişe hadîsi tebliğ etmek için buna mecbur kalmış ve kendisini muz-tar bırakan bu hale şaşmıştır. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) ındinde nail olduğu yüksek mertebeye sevindiği için güldüğünü söylemişlerdir. İyaz: «İhtimal ki kıssanın sahibi kendisi olduğuna tembih için gülmüştür. Taâ ki hadisine daha belîğ bir şekilde îtimad hâsıl olsun.» demiştir. bu hadîsin hükmü hakkında ihtilâf etmişlerdir. Şurey İbrahim Nehaî Şa-bi Ebû Kılâbe Muhammedü-bnü-l-Hanefiiye Mesrûk b. Ecda- ve Abdullah b. Şubrume oruçlu bir kimsenin zevcesini öpemiyeceğine kaail olmuşlardır. Öperse onlara göre her ikisinin oruçları bozulur. Delilleri Meymûne binti Sa-d hadisidir. hadîs hakkında söylenenleri az yukarda görmüştük. Abdilberr-in beyânına göre Ashâb-ı kirâm’dan Abdullah b. Mes-ud Abdullah b. Ömer ve Urvetü-bnü Zübeyr (radıyallahü anh) hazerâtı oruçlu bir kimsenin zevcesini öpmesini kerih görürlermiş. Mâlik Ramazanda oruç tutan genç ve ihtiyarın zevcelerini öpmelerini mekruh addetmiştir. Bir rivâyete göre İbn Abbâs (radıyallahü anh) bu hususta ihtiyara ruhsat vermiş gencin öpmesini kerih görmüştür. îyâz alel-ıtlak oruçlu bulunan herkesin zevcesini öpebileceği ne kaail olanlar bulunduğunu bildirmiştir. Bu kavil Sahabe ve Tabiîn-den bir cemaata nisbet olunur. İmâm Ahmed İshak ve Dâvud-u Zahirî-nin mezhepleri de budur. bazıları bunu alel-ıtlak kerih görmüşlerdir. İmâm Mâlik-in meşhur olan kavli budur. öpmeyi gençler için kerih ihtiyarlar için mubah görmüşlerdir. Bu kavil İbn Abbâs (radıyallahü anh)-dan rivâyet olunmuştur ki Ebû Hanîfe Şafiî Sevrî ve Evzaî-nin mezhepleri de budur. Mezkûr kavli Hattâbi İmâm Mâlik-den de rivâyet etmiştir. takımları öpmenin nafile oruçda mubah farz oruçda haram olduğunu söylemişlerdir. kavil İmâm Mâlik-den dahi rivâyet olunur. «Öpmek şehveti tahrik ediyorsa ule-mâmızca esah olan kavle göre haramdır. Maamâfih kerâhet-i tenzihiye ile mekruh olduğunu söyliyenler vardır.» diyor. fıkıh kitaplarındadır.