243-) Bana Abbâs b. Abdilâzim el-Anberî rivâyet etti. ki): Bize Nadr b. Muhammed rivâyet etti. ki): Bize Ikrime — ki İbn Ammârdır— rivâyet etti. ki): Bize Ebû Zümeyl rivâyet etti. ki: Bana İbn Abbâs rivâyet eyledi. ki: Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) zamanında halk yağmura kavuştu. Bunun üzerine Nebiyyullah (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurdular. bâzısı şükrederek bir takımı da küfrederek sabahladı. Bazıları: Bu Allahın rahmetidir; dediler. Bazıları da gerçekten şu ve şu yıldızın nev-i doğru çıktı dediler. Abbâs dedi ki: Bunun üzerine şu âyet indi: «Yıldızların düşüş yerlerine yemin ederim...» ve tâ: «rızkınızı behemehal tekzib etmeğe mi kalkıyorsunuz?» (Vakıa: 75 - 82) âyetine vardı. Önceki iki rivâyetin birinde yağmura nimet denilmiş; diğerinde bereket tâbiri kullanılmıştır. Mezkûr ta-birlerden bilumum nimetler kasdedilmemiştir. bu tarzdaki konuşmaları eski bir âdet olup ihtimal o güne kadar sürüp gelmiştir llaamafih hadisi duymazdan önceye aid olması da muhtemeldir. İslâm feylesoflarından Fârabi ile İbn Sina-nın  Aristo ya tâbi- olarak: «Birden yalnız bir çıkar» faraziyesine kail olmalarını ehl-i cahiliyyetin yıldıza yağmur isnadı kabilinden hezeyanlar diye vasıflandırmışlar. Bu feylesoflara göre: Allahü teâlâ vâ-cibü-l-vücud clunca bir olması icâbeder. Bir olunca ancak bir şey yaratması gerekir. Çünkü iki şey yaratmış olsa hadd-i zatında muhtelif iki şey itibarile yaratacaktır ki bu ona vacib olan birliğe munâfi kesrettir. Binaenaleyh bir olan Allahdan ancak bir şey sadır olmuştur ki o da akıldır. Sonra bu akıldan dört cevher akl-i sâniden de dört cevher sâdır olmuş; derken bu tertib üzere ar. akıl dokuz nefis ve dokuz felek meydana gelmiş. Sonra bu felekler harekete gelerek dört temel unsur denilen hava su ateş ve toprak meydana gelmiş daha sonra bu unsurlar hareket ederek gök kubbenin altındaki şu alem-i kevn ve fesâd vûcud bulmuş... beyanına göre feylesofların bu bâbtaki hezeyanları çoktur. Fakat müddeâîannı delil yolu ile isbât edecek hiç bir mesnedleri yoktur. Delil hususunda sıkıştırılacak olurlarsa: «Böyle şeyler deil ile anlaşılmaz; bunlar ancak riyazatla anlaşılır. Riyâzatı kim eyi yaparsa söylediklerimizi de o anlar...» derler. şerifde bahsedilen âyetler Vakıa Sûresinin 75 32 âyetleridir. Bunlar hakkında İbn Salâh şöyle demektedir: Murad-ı İlâhi bütün bu âyetlerin yıldızlar hakkında söylenenler için indiğini anlatmak değildir. Bu hususta inen yalnız «rızkınızı behemehal tekzib etmeğe mi kalkıyorsunuz?» âyet-i kelimesidir. Diğer âyetler başka şeyler hakkında nâzil olmuştur. Ancak hepsi bir defada nâziî olduğu için hep birden zikredilmişlerdir. İbn Abbâs (radıyallahü anh)’dan gelen rivâyetlerin bâzılarında yalnız bu âyeti zikirle iktifa edilmiş olması da bunu gösterir. » tefsirine gelince: Ekseri müfessirler «buradaki nzıkdan murâd şükürdür.» diyorlar ki Sultânü-l-Müfessirin İbn Abbâs (radıyallahü anh)-ın kavli de budur. Bu takdirde ma-na şöyle -lur: «Şükredeceğiniz yerde yağmuru yıldıza nisbet etmek sûretile tekzibe mi kalkışıyorsunuz?» ile Ebû Alî Farisiye göre âyetten muzaf hazfedilmiştir. Mâna: «Rızkınızın şükrünü tekzihden ibaret mi yapıyorsunuz?» dernektir Hasan-ı Basrî-ye göre rızkın ma-nası nasibtir... murad: ekser-i Müfesirine göre semâdaki yıldızların batmasıdır. Bazıları mevakı-: doğdukları yerlerdir; demiş bir takımları da kıyâmet gününde dağılıp saçılmaları ma-nasını vermişlerdir. Hatta nücumdan murad: Kur-ân-ı Kerîmin nücûmudur diyenler vardır. Bu kavil İbn Abbâs (radıyallahü anh)-dan mervidir. Kur-ân’ın nücûmu kısım kısım indirilmesi; mevâkiî de indirildiği zamanlardır. Mücâhid: «Mevâkıu-n-nücum» Kur-ân-ın muhkem âyetleridir.» demiştir.