Destek Sitesi platformunda Uzman olmak ister misiniz?

Uzman olmak için Şimdi başvurun.

Emir kipiyle söylenen hadisler her zaman vacip anlamına mı gelir?

Oluşturulma tarihi: 29.01.2025 20:26    Güncellendi: 29.01.2025 20:26

Emir kipiyle söylenen hadisler her zaman vacip anlamına mı gelir?

Hocam bazı hocalardan Peygamber Efendimiz'in (s.a.v.) “Sakalları bırakın bıyıkları kısaltın.” diye bir hadisi olduğunu duydum. Burada emir kipi olduğu için vacip olduğunu söylüyorlar. Peygamber Efendimiz'in buna benzer “Namazı nalın ile kılın Mecusilere muhalefet edin.” diye bir hadisi ve bir de “Saçınızı sakalınızı boyayın Mecusilere muhalefet edin.” diye emir kipi ile gelen hadisleri de var. Bunlar da mı vacip oluyor? Bir de Peygamberimiz (s.a.v.) bir hadiste “On şey fıtrattandır.” deyip sayıyor. Buradaki on şeyin hepsi vacip mi yoksa sadece sakal mı vacip diğerleri sünnet mi?

İslam hukukunda emir kipi her zaman farz veya vacip anlamına gelmeyebilir. Âlimler emir kipini bağlayıcı bir hüküm ifade edip etmediğini bağlamına ve delillerin geneline bakarak değerlendirir.

  • Sakal bırakmak  vacip kabul edilmiştir. İmam Ebû Hanife ve öğrencileri bu hadisi emir olarak almışlardır. Bıyıkları kısaltmak da bu çerçevede vacip görülmüştür.
  • Peygamberimiz aleyhisselam şöyle buyurmuştur:
    “Nalın ile namaz kılınız. Çünkü Yahudiler ve Hristiyanlar ayakkabısız kılarlar.” (Ebû Dâvûd Salât 90).
    Bu hadiste geçen emir bağlayıcı bir farz veya vaciplik ifade etmez. Âlimler bu emri Peygamberimizin o dönemdeki Yahudi ve Hristiyanlara muhalefet etme tavsiyesi olarak değerlendirmişlerdir. Bu nedenle nalınla namaz kılmak  mübah bir amel kabul edilir.
  • Peygamber Efendimiz aleyhisselam şöyle buyurmuştur:
    “Yahudi ve Hristiyanlar saç ve sakallarını boyamazlar. Siz onların aksine hareket edin.” (Buhârî Enbiyâ 50).
    Bu emir de vacip olarak değil  müstehap olarak değerlendirilmiştir. Saç ve sakal boyamak bir zorunluluk değil sünnete uygun bir tercih meselesidir.
  • Peygamber Efendimiz (s.a.v.) şöyle buyurmuştur:
    “Fıtrat on şeydir: Bıyığı kısaltmak sakalı bırakmak misvak kullanmak burun temizliği tırnak kesmek parmak boğumlarını yıkamak koltuk altı tüylerini gidermek kasık tüylerini temizlemek ve su ile taharetlenmek.” (Müslim Tahâret 56).
  • Bu on şeyin tamamı fıtrat yani insanın yaratılışından gelen temizlik ve güzel davranışlarla ilgilidir. Bıyığı kısaltmak sakalı bırakmak vaciptir; kasık tüylerini temizlemek koltuk altı tüylerini almak tırnakları kesmek sünnettir ama kasıtlı olarak terk etmek haramdır; misvak kullanmak burun temizliği ve parmak boğumlarını yıkamak sünnettir;  su ile taharetlenmekse farz vacip ve sünnet olmak üzere duruma göre değişmektedir.