424-) Bana Abdulmelik b. Şuayb b. Leys dahi rivâyet etti dedi ki: Bana babam dedemden rivâyet etti ki: Bana Ukayl b. Halit İbn Şîhabın şöyle dediğini rivâyet etti: Urvetü-bnü-z-Zübeyr-i şunları söylerken işittim. Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)-in zevcesi Âişe dedi ki: «Bunun üzerine Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) yüreği titreyerek Hadice-nin yanına döndü...» hadisi Yunus-la Ma-mer-in rivâyetleri gibi kıssa eyledi; yalnız onların rivâyetlerindeki: (sallallahü aleyhi ve sellem)-in ilk vahiy başlangıcı sadık rüya ile olmuştur.» diye başlayan ilk cümleyi zikretmedi bir de: «Vallahi Allah" seni hiç bir vakit utandırmaz» şeklindeki rivâyette Yunus-a tabî- oldu. Ve Hadice-nin: «Ey Amcamoğlu! dinle bak kardeşinoğlu neler söyleyecek» dediğini zikretti. hadisi Buhârî kitabının başında ve «Kitab-ut Tefsir» de Tirmizî ile Nesâî dahi «Kitab-ut Tefsir» de tahriç etmişlerdir. Şerif sahabenin mürsellerindendir. Çünkü Âişe (radıyallahu anhâ) Bu hadiseye erişmemiştir. Binaenaleyh onu ya bizzat Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’den yahud bir sahabiden işitmiştir. Sahabinin mürseli ise ulemânın ittifakı ile Huccet-tir. Bu bâbta muhalefet eden yalnız Ebû İshâk el-Esferaini olmuştur. Ona göre böyle bir hadisle ihticac olunamaz. Yalnız Ravî sahabeden başkasından rivâyet etmediğini söylerse rivâyeti kabul olunur. İbn Salâh: «İbn Abbâs (radıyallahü anhüma) ile Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’den hadis dinlemeyen diğer genç sahabenin rivâyet ettikleri hadisler mevsul ve müsbet hükmündedir. Çünkü bunların rivâyetleri sahabedendir. Sahabenin bilinmemesi ise zarar etmez.» demiştir. Doğrusu da budur. Şafiî-nin ve Cumhûru ulemânın mezhebi de budur.» diyor. diyor ki: « Âişe (radıyallahu anhâ)-ın bu hadisi Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)-den işittiği anlaşılıyor. Çünkü rivâyeti esnasında: beni alarak sıkıştırdı dedi.» cümlesiyle hadisi bizzat Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’den işittiğini beyan ediyor.» Hasılı Hazret-i . Âişe (radıyallahu anhâ) kimden İşitmiş olursa olsun bu hadis muttasıl ve müsnet hükmündedir. Lügatte gizlice bildirmek işaret etmek yazı yazmak risalet ve ilham mânalarına gelir. Bu kelime fiil olarak «Vahâ-yehi» ve «evhâ-Yûhî» şekillerinde kullanılırsa da «evhâ» şeklinde kullanılması daha fasihtir. Kur-ân-ı Kerîm-de de bu şekilde varid olmuştur. Bazan vahiyden ism-i mefu-l mânası yani vahiy edilen şey kasdedilir. îstilahinda vahiy Allahü teâlâ’nın peygamberlerinden birine indirdiği kelâmına denilir. Ulemâdan bir çoğu Resûlü: «Kendisine mucize ile birlikte kitap indirilen zattır» diye tarif etmişlersede bu tarif doğru değildir. Çünkü Hazret-i Âdem Nûh ve Süleyman (aleyhisselâm) gibi bir çok Resullerin Resul olmamasını icap eder. Bu zevat bilittifak Resul oldukları halde kendilerine kitap indirilmemiştir. dahi: «Kendisine kitap indirilmese bile Allahü teâlâdan haber veren zattır.» diye tarif etmişlerdir. Sahih olan tarife göre Resul: Kendisine kitap indirilen yahud melek gönderilen zattır.» Nebiy ise: »Allahü teâlâ-nın ahkâmı tebliğe yahud başka bir Resule tabiî olmaya memur kıldığı zattır. Binaenaleyh Resul ile Nebî arasında mantık yönünden umum ve husus-u mutlak vardır. Her Resul Nebî-dir fakat her Nebî- Resul değildir. mahiyeti: Peygamberanı izam (salevâtullahi aleyhim) hazeratından başkasına malûm değildir. Binaenaleyh bundan kimsenin bahsetmeye hakkı yoktur. Ancak vahyin meratip ve envaî ve nüzul zamanında hazır bulunup görenlerin naklettiği bazı eserleri vardır ki; Onlardan bahsedilebilir. Buhârî Şârîhi Aynî-nin beyanına göre peygamberler hakkında vahiy üç kısımdır.