495-) Bize Ebû Kâmil FudayI b. Hüseyin el-Cahderî ile Muhammed b. Ubeyd El-Guberi rivâyet ettiler lâfız Ebû Kâmil-indir dediler ki: Bize Ebû Avane Katade-den o da Enes b. Malik-ten naklen rivâyet etti. Enes şöyle dedi. Resulullâh (sallallahü aleyhi ve sellem) buyurdular ki: kıyâmet gününde insanları bir araya toplayacak onlar buna ehemmiyet verecekler. (İbn Ubeyd: Bu kendilerine ilham olunacak demiş) ve: Rabbimizden şefaat dilesek de bizi şu vaziyetimizden rahata kavuştursa ya diyecekler. Bunun üzerine Âdem (sallallahü aleyhi ve sellem)’e gelerek: Sen bütün insanların babasısın Allah seni kendi yed-i kudreti ile yaratmış; sana kendi ruhundan ruh nefh eylemiş meleklere de emir buyurarak onlar sana secde etmişlerdir. (Ne olur) Bize Rabbin nezdinde sefa-at et de bizi bu (müşkül) mevkimızden kurtarsın diyecekler. Âdem (aleyhisselâm); Ben sizin zannettiğiniz mevkide değilim diyerek (vaktiyle) yaptığı hatayı söyleyecek ve o hatadan dolayı Rabbinden utanacak (onlara) lâkin sız Nuh-a Allah-ın gönderdiği ilk Resule gidin diyecek. Bunun üzerine Nuh (sallallahü aleyhi ve sellem)’e gidecekler. O da: Ben sizin zannettiğiniz mevkide değilim diyerek (vaktiyle) yaptığı hatasını söyleyecek ve ondan dolayı Rabbinden utanacak (kendilerine) lâkın siz Allah-ın «Halil» ittihaz ettiği İbrahim (sallallahü aleyhi ve sellem)’e gidin diyecek. (Bu sefer) İbrahim (sallallahü aleyhi ve sellem)’e baş vuracaklar. O da: Ben sizin zannettiğiniz mevkide değilim diyecek ve (vaktiyle) yaptığı hatasını söyleyerek bundan dolayı Rabbinden utanacak: Lâkin siz Allah-ın kendisiyle konuştuğu ve Tevrat-ı verdiği Mûsa (sallallahü aleyhi ve sellem)’e gidin diyecek. Mûsa (sallallahü aleyhi ve sellem)-a gidecekler. O da: Ben sizin zannettiğiniz mevkide değilim diyecek ve (vaktiyle) işlediği hatasını söyleyerek ondan dolayı Rabbinden utanacak: Fakat siz Allah-ın ruhu ve kelimesi olan İsa-ya gidin diyecek. Müteakiben Allah-ın ruhu ve kelimesi olan İsa-ya varacaklar. O da: Ben sizin zannettiğiniz mevkide değilim. Lâkin siz Muhammed (sallallahü aleyhi ve sellem)’e gelmiş geçmiş bütün günahları mağfiret buyurulmuş olan (o has) kula gidin diyecek. (sallallahü aleyhi ve sellem) buyurdular ki: «Bunun üzerine bana gelecekler. Ben Rabbimin huzuruna çıkmak için izin istiyeceğim bana izin verilecek. Rabbimi görünce secdeye kapanacağım. Allah dilediği kadar benî secde halinde bırakacak sonra bana: Ya Muhammed! Başını kaldır. Söyle sözün dinlensin; iste ki isteğin verilsin; sefa-at dile sana şefa-at hakkı verilsin denilecek. Ben de başımı kaldırarak Rabbınıin bana öğreteceği bir tahmîd ile Rabbime hamd edeceğim. Sonra şefa-atta bulunacağım. (Rabbını) bana bir hudud tayin edecek. (O hudut dahilindeki) insanları cehennemden çıkaracağım; onları cennete koyacağım. Sonra (Rabbınıe) dönerek secdeye kapanacağım. Allah (yîne) dilediği kadar beni (secde halinde) bırakacak. Sonra (bana): Ya Muhammed başını kaldır! Söyle sözün dinlensin; iste ki istediğin verilsin. Şefa-at dile sana şefa-at hakkı verilsin denilecek. Ben de başımı kaldırarak Rabbınıe: Onun bana öğrettiği bir hamdle hamd edeceğim sonra şefa-atta bulunacağım. Rabbim bana bir had çizecek. Ben de o haddin içinde bulunan insanları cehennemden çıkaracağım; kendilerini cennete koyacağım. ki: Üçüncüde mi dördüncüde mi bilemiyorum. «Ben Yarabbi! Cehennemde Kür-ân-ın hapsettiklerinden yani kendilerine ebediyyen cehennemde kalmak vacip olanlardan başka kimse katmadı! diyeceğim.» buyurdular. Ubeyd kendi rivâyetinde şöyle dedi: yani üzerine cehennemde ebedî kalmak vacip olan dedi» hadisi Buhârî «Kitabu’t-Tevhîd» «Kitabu’r-Rukaak» ve «Kitabu’l-Tefsir» de Nesai «Kitabu’t-Tefsir» de İbn Mâce «Kitâbü-z-Zühd» de tahriç etmişlerdir. şerif Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in şefa-ât-i uzmâsı hakkındadır. Bu Şefâ-at mahşerde insanlar hesaba çekilmek için durdukları zaman olacaktır. Makam-ı Mahmud hakkında ulemânın kavilleri çoksa da Hafız İbn Hacere göre bundan murad Şefaat-i Uzma denilen umumî şefaâtdır. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)-in günahkârları cehennemden çıkarmak için yapacağı şefaati bunun tâbüerindendir. Nevevî şefaatin beş yerde olacağını beyân etmiştir. Bunlar: