1275-) Bize Yahya b. Eyyûb ile Kuteybetü-bnü Saîd ve İbn Hucr rivâyet ettiler. Dediler ki: Bize İsmail —ki İbn Ca-fer-dir— rivâyet etti. ki) Bana Ebû Hazrete-l - Kaass Abdullah b. Ebî Atîk-den o da Âişe-den o da Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’den naklen bu ha-dis-in mislini haber verdi. Yalnız bu hadîsde Kâsım kıssasını zikretmedi. hadîsin muhtelif rivâyetlerini Buhârî «Et-ime» ve «Ezan» bahsinin muhtelif yerlerinde tahrîc etmişdir. bütün rivâyetleri sofra hazır olduğu zaman birde büyük ve küçük abdest sıkıştırdığında namaz kılmanın mekruh olduğunu göstermektedir. ekserisinde akşam namazının ve akşam yemeğinin zikredilmiş olması hükmün o namaza ve o yemeğe inhisarını iktizâ etmez. Akşam namazının zikredilmesi oruçlunun iftarı münâsebeti ile olsa gerektir. Yoksa bâzan oruçlu olmayan bir kimse öyle acıkmış bulunur ki oruçludan daha iştihâlı ve daha çok yer. Binaenaleyh maksad Hazret-i Âişe hadîsinde işaret buyurulduğu vecîhle hangi namaz vaktinde olursa olsun aç bir kimsenin önüne sofra getirilirse hemen yemesi lâzım geldiğini o anda namaz için ikaamet getirilmiş olsa bile kârnını doyurmadıkça namaza kalkmaması gerektiğini anlatmakdır. Bundan murâd namazın huşu- ve huzurunu sağlamakdır. Çünkü karnı aç olan bir kimse sofranın geldiğini de görürse hasbelbeşeriyye aklı fikri yemekde kalır. Bunun böyle olduğu Hazret-i İbn Abbâs-dan dahi rivâyet edilmişdir. Bir de kul muhtâcdir. Allahü Zülcelâl ise bütün âlemlerden müstağnidir. Binaenaleyh muhtacın hâli tercih olunur. «Namaz için ikaamet getirilirken sofra da gelirse açlığının şiddetini giderecek kadarcık bir veya iki lokma yer; karnını namazı kıl-dıkdan sonra doyurur» demişlerse de hadîsin bâzı rivâyetlerinde yemekte acele edilmemesinin hassaten tenbîh buyurulması bu tevite mahal bı-rakmamışdır. buradaki yeme emri hususunda ihtilâf etmişlerdir. Cumhûr-a göre buradaki emir nedib içindir. Binaenaleyh karnı aç olan bir kimsenin sofra hazır bulunduğu takdirde evvelâ yemek yemesi mendûpdur. Bâzılan buradaki emrin vücûb ifâde ettiğini söylerler. Nitekim Zahirîler mezhebi de budur. Onlara göre önüne sofra konmuş bir kimse ikaam işiterek yemek yemeden namaz kılarsa namazı bâtıl olur.