1457-) Bize Ebû Bekir b. Ebî Şeybe ile Züheyr b. Harb ve Ebû Küreyb rivâyet ettiler. Dediler ki: Bize Ebû Muâviye A-meş-den o da Müslim b. Subeyh-den o da Şüteyr b. Şekel-den o da Aliy-den naklen rivâyet etti. Aliy Şöyle dedi: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) Ahzâb günü: orta namazdan İkindi namazından alıkoydular. Allah onların evlerini ve kabirlerini ateşle doldursun!» buyurdu sonra ikindiyi iki ışâ- (yani) akşam ile yatsı arasında kıldı. hadîsi Buhârî «Cihâd» «Megâzî» «Daavât» ve «Tefsir» bahislerinde; Ebû Dâvûd «Namaz» bahsinde; Tirmizî «Teisîr» bahsinde; NeSaîde «Namaz» bahsinde muhtelif râvîlerden tah-rîc etmişlerdir. vak-ası târihte «Hendek Gazası» nâmı ile meşhurdur. Bu gaza hicretin dördüncü veya beşinci senelerinde vuku bulmuşdur. Mezkûr gazada Müslümanlar Medîne-i Münevvere-nin kenarına hendek kazmış ve bu suretle müdâfaa harbine hazırlanmışlardı. Orada vâkî olan gazaya Hendek gazası denilmesi bundandır. O sene Medine-i Münevvere-de kıtlık ve açlık hüküm ferma olduğu için müslümanlar pek bîtâb bir hâlde idiler. Fakat neticede Allah-ın nusratı ile muzaffer oldular. Düşman gördüğü mûcize-i ilâhiyyeden yani müthiş bir rüzgâr çıkıp çadırlarını ve kazanlarını tarumar etmesinden korkarak kaçtı. Hattâ getirdiği erzak ve mühimmatı almağa bile vakit bulamadı. Bunlar müslümanlara ganimet olarak kaldı. Müşrikler muhasarayı bir ay devam ettirmiş; bu müddet zarfında müslümanlar tamâmiyle bitâb kalmış hattâ içlerinden Bazıları birkaç defa üçer gün bir şey yiyememişlerdi. Nihayet muharebenin en ziyâde şiddet kesbettiği bir günde Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) dört vakit namazını kazaya bırakmışdır. Harb son derece şiddetlendiği vakit Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) küffarın aleyhine duâ etmiş; hayatta iken evlerini Öldükden sonra da kabirlerini ateşle doldurmasını Cenâb-ı Hak-dan niyaz etmiş ve bu niyazı kabul buyurulmuşdur. Fahr-i Kâinat (sallallahü aleyhi ve sellem) Efendimiz bazen bir kavmin aleyhine bazen de lehine duâ etmişdir. Müslümanlara son derece ezâ ve cefâ edenlerin aleyhine; sonradan müslüman olacaklarını ümîd ettiklerinin de lehine duâ ederdi. beyânına göre Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’in o namazları kazaya bırakması «Salâtü-l - Havı» yani korku namazı inmezden önce idi. Bunları düşmanla savaşırken unutarak bırakmış olması muhtemel olduğu gibi o gün için bir özür teşkü eden çarpışma sebebi ile bilerek bırakmış olması da caizdir. Ondan sonra korku namazı nâzil olmuş ve harplerde namazın nasıl kılınacağı beyân edilmişdir. Binaenaleyh bu gün düşman ve harp sebebi ile namazı kazaya bırakmak caiz değildir. Harb-e mahsûs olan korku namazı kılınır. Bu namazın tafsilâtı fıkıh ki-taplarındadır. (sallallahü aleyhi ve sellem)’in kazaya bıraktığı namazlar bir rivâyete göre yalnız öğle ile ikindidir; diğer rivâyetlere göre Öğle ikindi akşam ve yatsıdır. Bu rivâyetlerin arasını bulmak için ulemâ vakıanın müteaddid olduğunu yani bâzı günler iki namaz bâzı günler de dört namaz kılamadığını söylerler. bî: «Doğrusu Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in Hendek harbinde kılamadığı namaz yalnız ikindidir.» demişdir. hadîslerinin birinde: «Bizi orta namazdan ikindi namazından alıkoydular.» buyurulması bu kavli te-yîd eder. bu rivâyetleri ile bundan sonra göreceğimiz bütün rivâyetleri orta namazdan murâd ikindi olduğunu göstermektedir. Ulemânın bu bâbdaki kavillerini evvelce namazda konuşma Bâbında görmüştük. Bununla beraber münâsebetden dolayı iki üç hadis sonra onları tekrar hulâsa edeceğiz.