1463-) Bize Ebû Bekir b. Ebî Şeybe ile İshâk b. İbrahim rivâyet ettiler. Ebû Bekir (Bize rivâyet etti) tâbirini kullandı. İshâk ise: Bize Veki- Ali b. Mübârek-den o da Yahya b. Ebî Kesîr-den naklen bu isnâdda bu hadîsin mislini haber verdi; dedi. hadîsi Buhârî «Mevâkîtü-s - Salât» ile «Salâtül - Havf» bahislerinde; Tirmizî ile Nesâî de «Kitâbü-s - Salât» da tahric etmişlerdir. beyânına göre Hazret-i Ömerin küffâr-a sövmesi hendek kazmakla meşgul olurken ikindi namazını geciktirdikleri buna da küf-fâr sebeb oldukları içindir. fi-linin ma-nâsı hakkında ulemâ muhtelif mutâlealar beyân etmişlerdir. Aynî bu mütâleaları sadra şifâ görmeyerek mes-eleyi şöyle tahkik ve hulâsa etmişdir: fiilinin üzerine nefiy edatı girerse ifâde edeceği ma-nâ hususunda üç mezheb vardır. Kâde diğer fiiller gibi başında nefiy edatı bulunmadan kullanılırsa isbât ma-nâsı ifâde eder. Başında nefiy edatı bulunursa ma-nâsı da menfî olur. Çünkü «Zeyd az daha kalkıyordu.» cümlesinin ma-nâsı kalkmayı değil onun yakın olduğunu anlatmakdır. Kâde fiilinin başında nefiy edatı bulunursa isbât ma-nâsı ifâde eder. Kâde-nin başında nefiy edatı bulunduğu zaman fiilin mâzî veya müstakbel olması nazar-ı dikkate alınır. Eğer mâzî ise isbat ma-nâsı ifade eder. Müstakbel olarak kullanılmışsa şâir fiiller hükmündedir. bu ciheti hülâsa ettikten sonra şu hükme varıyor: «Bu üç kavlin içersinde esah olan birincisidir. İbn Hâcib bunu nassan bildirmişdir. Mes-ele böylece anlaşıldıkdan sonra şunu da bilmeli ki burada Kâde-nin başında nefiy edatı vardır. Binâenaleyh ma-nâsı nefiy yani namazın yakınlığını nefiy olmuşdur. Namazın yakınlığı nefiy edilince namazın nefiy edileceği evleviyyet tarîki ile sabit olur...» bu izahından anlaşılıyor ki Hazret-i Ömer güneş kavuşuncaya kadar ikindiyi kılamamış; onu kazaya bırakmışdır. Ulemâdan Bazıları buradaki Kâde fi-linden Hazret-i Ömer-in güneş kavuşmaya yakın ikindiyi kıldığı ma-nâsını anlamışlardır. (sallallahü aleyhi ve sellem)’in yemin ederek: «Vallahi onu ben de kılmadım» buyurması Ömer (radıyallahü anh) ikindiyi kazaya bırakmıştır diyenlerin sözünü te-yîd eder. Çünkü bununla Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) son derece üzgün bulunan Hazret-i Ömer-in gönlünü almak istemişdi. Medine-de bir vadidir. Bu kelimeyi «Batıhân» şeklinde okuyanlar da olmuşdur. Hattâ lisan uleması Buthân okunmasını caiz görmemişlerdir. Ömer-in: «Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) ikindiyi güneş battıkdan sonra kıldı; arkasından da akşam namazını kıldı.» sözünün zahiri bu namazları cemaatla kıldığını göstermektedir.