1471-) Bize İbn Ebî Ömer rivâyet etti. ki): Bize Bişr b. Seriy rivâyet etti. H. İbn Hırâs dahi rivâyet etti. ki): Bize Amr b. Asım rivâyet etti. Bunlar toptan: Bize Hemmâm bu isnâdla rivâyet etti demişler; Ebû Bekir-in nesebini de bildirerek «Ebû Bekir b. Ebî Mûsâ» demişlerdir. hadîsi Buhârî «Mevâkîtü-s - Salât» bahsinde tahrîc etmişdir. serinlik namazından murâd sabah ve ikindi namazlarıdır. Kurtubî bir çok ulemânın buna kaail olduklarını; söylemişdir. Bunlara serinlik namazı denilmesi; serin zamanlarda kılındıkları içindir. Ubeyde-den bir rivâyete göre serinlik namazlarından murâd: Sabah ikindi ve akşam-dır. Ancak bu kavil söz götürür. Çünkü ha-dîsde mezkûr namazlar tesniye sıygası ile bildirilmişlerdir. Tesniyenin hassaten ikiye delâlet ettiği ma-lûmdur. Ulemâdan Ebû Ubeyde--nin kavline iştirak eden bulunmamışdır. Ebû Ubeyde-nin içtihâdda bulunarak mezkûr iki vaktin büyük fâidelerinden dolayı başkalarından ayrıldığına kaail olduğunu söylemiş ve onun: «Allahü teâlâ hazretleri kullarını ilk defa îmâna davet ettiği vakit bu namazı kim kılarsa onu cennete koyacağım bildirmiş; bu hadîsle de akşam namazı ile birlikde sabah ve ikindi namazlarını da kılanları müjdelemiştir. Bu hâl tâ İsrâ gecesine kadar devam etmiş o gece nesh edilmişdir...» demek istediğini bildirmişdir. Fakat Ebû Ubeyde-nin sözü bir kaç vecihden dolayı kabul edilmemişdir. Hadîsin râvîsi Ebû Mûsâ bu hadîsi islâmın intişârından sonra işitmigdir. Gerek kendisi gerekse sair ashâbı kirâm mânânın mezkûr namazları kılan herkese şâmil olduğunu anlamışlardır. Hâlbuki Hazret-i Ebû Ubeydenin kavline göre mânâ yalnız bu namazları kılanlara mahsûsdur. Bütün îmân edenlere şümulü yokdur. Sonradan nesh edilmiş; îmân eden herkesin cennete gireceği bildirilmişdir. Faziletler yani sevabına yapılan ibâdetler nesh edilmezler. Hadîs-i şerît bir şart ve cevap cümlesinden ibarettir. Binaenaleyh her kim şartı îfâ ederse meşruta hak kazanır. Çünkü şart kelimesi umum bildiren kelimelerdendir. Burada şart serinlik namazlarını kılmak; meşrut da cennete girmekdir. Şimdi: Öyle ise serinlik namazlarını kılmayanlar cennete girmiyecek demekdir.» şeklinde bir suâl hatıra gelebilir. Bu mânâ hadîsin mefhûm-u muhalifinden çıkabilir. Hanefî-ler-e göre mefhûm-u muhalif hüccet değildir. Bir de hadîs-i şerif de: «Cennete girdi demekdir.» buyurulması yüzde yüz değil ekseriyet îtibâ-rı iledir. Zira ekseriyetle sabah ve ikindi namazlarını kılanlar namaza münâfî olan münkerât ve fuhşiyâtdan vazgeçerler. Zâten namaz İnsanı bunlardan men-eder. hadîsden murâd: «Sabah ve ikindi namazlarını kılmaya devam edenler netîce îtibârı ile günün birinde mutlaka cennete gireceklerdir.» mânâsı da olabilir. Cennete girmeyi mezkûr iki namaza tahsîs etmek onların son derece şerefli olmalarındandır. Yukarıda da beyân edildiği ve-cihle bu namazlarda melekler de toplanarak hazır bulundukları için onları cemaatla kılmaya hassaten teşvik ve tergîp buyurulmuşdur. şart cümlesinin cevâbı esâs îtibârı ile muzâri- olacakdı yani: «Her kim serinlik namazlarını kılarsa cennete girer.» denilecekdi. Bu asıldan rücû- ederek şartın cevâbında: «Cennete girdi demekdir.» buyurulması bu işin yüzde yüz olacağını te-kîd içindir.