2359-) Bize Saîd b. Muhammed El-Cermî rivâyet etti. ki): Bize Abdurrahmân b. Abdilmelik b. Ebcer El-Kinâni babasından o da Tâlhatü-bnu Mûsarrif-den o da Hayseme-den naklen rivâyet etti. Şöyle dedi: Abdullah b. Amr ile birlikte oturuyorduk. Anîden ona bir vekîl-i harcı gelerek içeri girdi Abdullah ona: «Kölelerin yiyeceklerini verdin mi?» diye sordu. Vekil: «Hayır.» cevâbını verdi. Abdullah: Öyle ise git de onlara yiyeceklerini ver; (zîrâ) Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) kimseye günah nâmına sahibi bulunduğu kimselerin yiyeceğini vermemesi yeter.» buyurdular dedi. hadîs-i şerîfde zikri geçen Allah yolundan murâd: Cihad-dır. Bir kimsenin nafakaları kendine ait olan çoluk çocuğu annesi babası karısı ve hizmetçisidir. Bir kimsenin işlerine bakan vekil-i harcı demektir. Kelime fârisiden alınmadır. diyor ki: «Bu bâbdan murâd: Çoluk çocuğun ve diğer aile efradının nafakalarını vermeye teşvik ile bu husustaki sevabın büyüklüğünü beyândır. Çünkü aile efradından bazılarının nafakasını vermek karabet dolayısiyle vâsip bâzılarının nafakası da men-dûbdur. Böylelerine nafaka vermek sadaka ve sile olur. Bâzılarının nafakası da nikâh yahut milk-i yemin sebebiyle vâcib olur. Bunların hepsi faziletli ve şeriat tarafından teşvik edilen şeylerdir. efradına nafaka vermek nafile sadakadan efdaldır. Onun için İbn Ebî Şeybe- nin rivâyetinde Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)- İttibârı ile bunların en büyüğü ailene sarfettiğindir.» buyurmuştur. Hâlbuki bâımızın birinci hadisinde Allah yolunda ve köle azadı hakkında sarfedilen dinarın faziletini beyân buyurmuştu. Arzettiğimiz sebepten dolayı aile efradına verilen nafakayı bunların hepsine tercih buyurmuş son hadisde: kimseye Mâlik olduğu kölelerinin nafakasını vermemek günah nâmına yeter.» diyerek bu ciheti bir daha te-kid eylemiştir.» îyâz’ın beyânına göre bu nafaka vâcib olduğu için başkalarından efdaldır. Çünkü vacibin sevabı nafilenin sevabından çok olur. sarihlerinden El-Übbi burada şunları söylemiştir: «Hadîs-i şerif nafakadan muradın zaruriyyât olduğunu gösteriyor. Zira verilmesi farz olan nafaka zarurî ihtiyâçlara aittir. Aile efradının ihtiyâçları yokken onlara nafaka vermek farz değil; men-dûbdur. Anlaşılan şudur ki: Sadaka vermek ihtiyâcı olmayan âile efrâdına nafaka vermekten efdaldır. Meselâ bir adamın elinde iki dinar parası olup bunlardan biri aile efradının zarurî ihtiyâçlarına kâfi gelse diğerini sadaka olarak başkalarına vermesi efdal olur. Nafaka hususunda çoluk çocuğun küçük olmaları şart değildir. Kılâbe- nin: Küçük çocuklar tâbirini kullanması bir kayd-ı ihtirâzi değil ekseriyetle vâki olanı beyândır. Çünkü ekseriya nafakaya muhtaç olanlar küçük çocuklardır. Sahtiyanı- nin arkadaşlarından biri şunları söylemiş: Eyyûb-la birlikte filân dağın üzerinde idik; Susamıştım. Ona susuzluğumdan şikâyet ettim: Beni giydirirsen seni sularım dedi. Giydiririm dedim; Yemin etmedikçe inanmam dedi. Ben de yemîn ettim. Bunun üzerine Eyyûb ayağı ile bir kayanın üzerine vurdu. Ve: Ey kaya! Allah-ın izni ile bizi sula dedi. Arkacığından kayadan bir kaynak fışkırdı. Ben Eyyüb-un pek büyük ibâdet yaptığını bilmiyordum. Yalnız çoluğunım çocuğunun nafakasını güzelce verirdi.»