2924-) Bana Ebû-t-Tâhir ile Harmele rivâyet ettiler. (Dediler ki): Bize İbn Vehb haber verdi. ki): Bana Yûnus İbn Şihâb-dan o da Urvetü-bnü Zübeyr-den o da Âişe (radıyallahü anha)-dan naklen haber verdi. Âişe şöyle dedi: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): nevî- hayvan vardır ki bunların hepsi fâsiktir: Haremde öldürülebilirler: Karga çaylak kuduz köpek akreb ve fare.» buyurdular. hadîsi Buhârî ile Nesâî dahi «Hacc» bahsinde tahrîc etmişlerdir. Bu babda Ebû Davûd Tirmizî ve İbn Mace Hazret-i Ebû Saîd-i Hudrî-den İmâm Ahmed b. Hanbel İbn Abbâs (radıyallahü anh)-dan Buhârî ile Müslim Hazret-i İbn Ömer-den hadîsler rivâyet etmişlerdir Abdullah b. Ömer (radıyallahü anh) rivâyetleri az sonra kitabımızda görüleceklerdir. Lügatte çıkmak mânâsına gelir. Bâzı kimselere fâsik denilmesi Allah-a itaattan çıktıkları içindir. mubah kılman hayvanlara neden fâsik denildiği ulemâ arasında ihtilaflıdır. Hanefîler-le İmâm Mâlik-e göre mezkûr hayvanlar eziyyet verdikleri için onlara fâsik denilmiştir. Zarar veren her mahlûk öldürülür. İmâm Şâfiî-ye göre bu hayvanlara fâsik denilmesi etleri yenilmediği ve başka hayvanların hükmünden çıkarak öldürülmeleri helâl kılındığı içindir; bu gibi hayvanları ihrâmlı bir kimse dahi öldürebilir; onlardan dolayı fidye lâzım gelmez. mezkûr hayvanların eziyyet ve zararlarını şöyle teşbît etmişlerdir: Karga ev hayvanlarının sırtlarını gagalar; gözlerini çıkarır; insanların yiyeceklerini kapar. Çaylak et ve piliçleri götürür. Akreb zehirli bir hayvandır; insanları sokar. Fare yiyeceklere musallat olur; elbise ve sâireyi kemirir; hattâ mumun fitilini alarak evleri yakabilir. Nitekim İbn Mâce-nin tahrîc ettiği Ebû Saîd-i Hudri (radıyallahü anh) hadîsinde: «Hazret-i Ebû Saîd-e Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in fareye niçin fâsik dediği soruldu da şu cevâbı verdi: Çünkü Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) bir akşam fare şamatasına uyandı. (Bir de baktı ki) tam fare fitili almış; evi yakacakmiş denilmektedir. köpek de insanları ısırır. Kuduzdan muradın ne olduğu biraz aşağıda görülecektir. Şerîf muhtelif lâfızlarla rivâyet olunmuştur. Bâzı rivâyetlerde: hayvanları öldürmekde günah yoktur» buyurulmuş; bir rivâyette: «İhramlı öldürebilir» başka bir rivâyette: «öldürmelerine izin verdi» denilmiştir. «Öldürmelerini emir buyurdu» rivâyeti de vardır. rivâyetlerin hepsi zikri geçen beş nevi- hayvanın Harem-i Şe-rîfde hacılar tarafından öldürülebileceğini göstermektedir. Hacıların öldürmesi caiz olunsa hacı olmayanlara bu işin cevazı evleviyette kalır. Mamafih bu husûsda nefs-i hadîsde sarahat da vardır. murâd: Mekke-i Mükerreme -nin haremidir. Bazıları bu kelimeyi «hurum» şeklinde tesbît etmişlerdir. Haramın cem-i olup haram kılman yerler mânâsına gelir. hadîs hakkında daha fazla tafsilat diğer rivâyetleri görüldükten sonra verilecektir.