3390-) Bana Züheyr b. Harb rivâyet etti. ki): Bize Yezîd b. Hârûn rivâyet etti. ki): Bize Âsim-ı Ahvel haber verdi. ki): Enes-e: (sallallahü aleyhi ve sellem) Medine-yi haram kıldı mı? diye sordum: Evet o haramdır. Onun otu koparılmaz bunu kim yaparsa Allah-ın meleklerin ve bütün insanların laneti onun üzerinedir cevâbını verdi.» hadîsi Buhârî «Hacc» ve «İ-tisâm» bahislerinde tahrîc etmiştir. hadîsde Medine-nin nereden nereye kadar haram olduğu müphem bırakılmıştır. Bir-iki hadîs sonra gelecek Hazret-i Alî rivâyetinde Medine-nin Ayr ile Sevr dağları arasındaki arazisinin haram olduğu görülecektir. murâd günah işlemektir. Enes-in rivâyetinden anlaşılıyor ki Medine-nin hareminde günah işleyen bir kimseyi barındırmak ve korumak da aynı laneti mücibdir. Günah işleyen demektir. İmâm Mâzirî (453-536) bu kelimenin (Muhdes) şeklinde dahi okunduğunu söylemiştir. Bu takdirde ondan bizzat bid-at ve günahlar kastedilir. Kâdî Iyâz-ın beyânına göre ulemâ bu hadîsdeki lanet meselesiyle Medine-nin hareminde işlenen suçların büyük günahlardan sayılacağına istidlal etmişlerdir. Çünkü lanet ancak büyük günah karşısında yapılır. Allah-ın meleklerin ve bütün insanların lanette bulunmaları o kimsenin rahmet-i ilâhiyyeden uzaklaştırıldığını mübalâğalı bir şekilde ifade etmek içindir. Çünkü lâ-n lûgatta kovmak ve uzaklaştırmak mânâlarına gelir. Ulemâ buradaki lâ-ndan azâb ve Cennet-e ilk girenler arasından koğulmak mânâsı kastedildiğini söylemişlerdir. Bu lanet küffârın rahmet-i ilâhiyyeden ebediyyen uzaklaştırıldıklarını bildiren lanet gibi değildir. İmâm Mâzirî sarf ve adi kelimelerinin tefsirinde ulemânın ihtilâf ettiklerini söylemiştir. Cumhûr-a göre sarftan murâd farz; adl-den maksat da nafile ibâdettir. Hasan-ı Basrî bunun aksine olarak sarfın nafile adlin de farz ibâdet olduğunu söylemiştir. Esmaî-ye göre sarf tevbe demektir. Adl-den murâd da fidyedir. Bu mânâ Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) Efendimizden rivâyet olunmuştur. Yûnus sarfın kazanç adlin de fidye mânâsına geldiğini söylemiştir. takımları Adl-e çâre Bazıları da misil mânâsını vermişlerdir. «Sarf diyet adi de ziyâdedir.» diyenler de olmuştur. Kâdî Iyâz ulemâdan bâzılarının bu hadîse: o kimsenin farz ve nafile İbâdetlerini ceza suretiyle kabul etse de rızâ suretiyle kabul etmez» mânâsını verdiklerini söylemiştir. takımları buradaki kabulün günahlara keffâret mânâsına geldiğini söylemişlerdir. hadîsin ekserî nüshalarında: İbn Enes: Yahut günah işliyen birini barındırırsa dedi.» ibaresi vardır. Bâzı nüshalarda İbn Enes yerine Enes denilmiştir. Fakat doğrusu İbn Enes-dir. Çünkü hadîs baştan sona Hazret-i Enes-in sözüdür. Binâenaleyh sonunda Hazret-i Enes-in bizzat istidrâk yaparak Enes şöyle söyledi demesinin bir mânâsı yoktur. İbn Enes babam şunu da söyledi» demek istemiştir.