3543-) Bize İbn Ebî Ömer rivâyet etti. ki): Bize Süfyân bu isnâdla rivâyette bulundu ve: kadın kendisi İçin velisinden daha ziyade hak sahibidir. Kızdan nefsi hakkında babası izin ister. Onun izni de susmasdır.» Dedi. Galiba: «Susması ikrardır.» da dedi. kadının nefsi için velisinden daha haklı olması İmâm A-zam-la Dâvûd-ı Zâhiri-ye göre her hususa şâmildir. Akd--lar ve şâir hukuk bunda dahildir. Fakat bu ibarenin rızaya mahsus olması da muhtemeldir. Bu takdirde cümlenin mânâsı: «Nikâha rıza göstermek hususunda dul kadın velisinden daha ziyâde hak sahibidir. İznini söylemek suretiyle ifade eder.» demek olur. nikâh hususunda emir alınır» cümlesinin mânâsı hakkında ulema ihtilâf etmişlerdir. İbn Ebî Leylâ İmâm Şafiî İmâm Ahmed İshâk ve başkalarına göre kızdan izin istemek lâzımdır. Yalnız veli babası veya dedesi ise İzin istemek mendûp bunlardan başka biri ise vâcibdir. Baba ile dede kızdan izin almadan nikâhını kıyabilirler. Çünkü onlar bu hususta kemali şefkat sahibidir. Şâir velilerin izin almadan nikâh kıymaları sahîh değildir. İmâm A-zam ve diğer Küfe ulemâsına göre âkil baliğ olan har kızdan nikâh için izin istemek vâcibdir. bazıları: «Nikâh teklifi karşısında susmanın izin sayılacağını kıza önceden bildirmek şarttır» demişlerdir. Fakat ekseriyetle Mâlikî ulemâsı bunun müstehab olduğuna ittifak etmişlerdir. Nikâhda velinin şart olup olmama meselesi dahi ihtilaflıdır. İmâm Mâlik ile Şafiî bunun şart olduğuna kaaildirler. Onlara göre velisiz nikâh sahih değildir. İmâm A-zam ile İmâm Ebû Yûsuf-a göre âkîl baliğ ve hür olan bir kadının nikâhı için veli şart değildir. Kadının rızası kâfidir. Bu babda kadının dul veya bakire olması hükmen müsavidir. Mamafih İmâm Ebû Yûsuf-dan bir rivâyete göre veli şarttır. İmâm Muhammad velisiz kıyılan nikâhın velinin rızasına mevkufen caiz olduğuna kaaildir. Sevr-e göre kadın velisinin izni ile kendini nikâh edebilir. Fakat velinin izni yoksa nikâh caiz değildir. Zahirî: «Bakirenin nikâhında veli şart. dul kadının nikâhında şart değildir.» demiştir. Fakat ulemâ Dâvud-un bu sözde tenakuza düştüğünü söylerler. Çünkü onun sözü ihtilaflı bir meselede yeni bir kavl sayılır. Halbuki Dâvud-un mezhebine göre ihtilaflı meselede ortaya yeni bir kavl çıkarmak caiz değildir. (sallallahü aleyhi ve sellem)’in bakire hakkında: «Onun izni susmasıdır» buyurması Nevevî-ye göre her bakire ile her veliye amin ve şâmildir. Bakirenin mutlak surette susması kâfidir. Nevevî «Sahîh olan budur» diyor. Şâfiîler-den bazılarına göre bakireden izin isteyen veya baba veya dede olursa sükût kâfi başkaları izin isterse rızasını behâmehal sözle ifade etmesi gerekir. Çünkü kız babası ile dedesinden daha ziyade utanır. kadının sözle izin vermesi icab eder. Bu babta ulemâ müttefiktir.