3653-) Bize Ubeydullah b. Muâz el-Anbarî rivâyet etti. ki): Bize babam rivâyet etti. ki): Bize Şu-be Hakem-den o da Irak b. Mâlik-den o da Urve-den o da Âişe-den naklen rivâyet eyledi. Âişe şöyle dedi: b. Kuays benim yanıma girmek için izin istedi. Ben ona izin vermekten çekindim. Müteakiben: Ben senin amcanım; seni kardeşimin karısı emzirdi diye haber gönderdi. Ben yine kendisine izin vermekten çekindim. Derken Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) geldi. Bunu ona anlattım da: senin yanına girsin! Zîra amcandır.» buyurdular. hadîsi Buhârî «Tefsir» «Nikâh» «Edeb» ve «Şehâdât» bahislerinde Ebû Dâvud «Nikâh»da; Tirmizî «Radâ»da; Nesâî ile İbn Mâce de «Nikâh» bahsinde muhtelif râviler-den tahric etmişlerdir. (radıyallahü anh)’ın ismi ulemâ arasında ihtilaflıdır. Bazıları İbn Ebi-LKuays olduğunu söylemiş; bir takımları Ebû’l-Kuays olduğunu iddia etmişlerdir. Ebû-l-Kuays’ın kardeşi olduğunu olduğu da söylenmiştir. İbn Abdilberr-e göre bu babda esah olan kavl İmâm Mâlik-in sözüdür ki o da Ebû-l-Kuays-in kardeşi olmasıdır. Bu zâtın Eş-arîler-den olduğu söylenir. Kuaysin ismi de ihtilaflıdır. Bâzılarına Ca-d-dır. Eflâh-ın Ebû-l-Cuayd künyesini taşıdığını söyleyenler olduğu gibi «Ebû’l- Kuays-in adı Vâil b. Eflâh-dır.» diyenler de vardır. diyor ki: «Ulema Hazret-i Âişe’nin mezkûr amcası hakkında ihtilâf etmişlerdir. Ebû-l-Hasen el-Kaabîsi Âişe (radıyallahü anha)’nın iki tane süt amcası bulunduğunu birisi babası Ebû Bekr-in süt kardeşi Ebû-l-Kuays olduğunu bu zatın Âişe’nin süt babası idiğini kardeşi Eflâh ise süt amcası olduğunu söylemiştir. Bazıları yalnız bir süt amcası olduğunu sö-ylemişlerse de bu iddia yanlıştır. Zîra birinci hadîsde zikri geçen amcası ölmüş; ikinci hadîsteki ise sağdır. Doğrusu Ra adi-nin sözüdür. Ka adi her iki kavli zikrettikten sonra: Kaabisi-nin sözü daha şayan-ı kabuldür çünkü amcas. bir olsa hükmünü ilk defada anlar; bir daha ondan örtünmezdi diyor.» Âişe-nin birinci hadîsinden murâd: Bundan önceki babda geçen hadîsidir. Burada şöyle bir suâl hatıra gelebilir: Âişe-nin iki tane süt amcası olunca niçin evvelâ ölenin hükmünü sormuş; sağ olsa onun yanına çıkabileceği kendisine bildirildiği halde sonradan yine ikinci amcasının yanına çıkmamıştır? Her ikisi için bir suâl yetmez mi idi? İhtimâl amcalarının biri bir cihetten meselâ baba bir diğeri anne-baba bir amcası olduğundan hükmün yakın olan amcasına mahsus olduğunu zannetmiş de Ötekinin hükmünü ayrıca sormuştur. Kurtubî: «Olabilir ilk vak-ayı unutmuş da ikinci defa tekrar sormuş yâhud hükmün değiştiğini tahmin etmiştir.» diyor. yahud sağ elin topraklansın» cümlesinde râvinin şekk ettiği görülüyor. Bu cümle Arapların her zaman dillerine gelen hakikatini kasdetmedikleri sözlerdendir.