3720-) Bize Ebû Bekr b. Ebî Şeybe rivâyet etti. ki): Bize Hüseyn b. Alî Zâide-den o da Meysera-dan o da Ebû Hâzim-den o da Ebû Hüreyre-den o da Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)-den naklen rivâyette bulundu; kim Allah-a ve âhiret gününe îmân ederse bir şey gördüğü zaman yâ hayır söylesin; yahud sussun! Kadınlar hakkındaki vasiyyeti (mi) tutun! Çünkü kadın kaburga kemiğinden yaratılmıştır. Kaburganın en eğri yeri de üst kısmıdır; doğrultmağa kalkarsan kırarsın; (hâli üzere) bırakırsan eğri kalmakta devam eder. Kadınlar hakkında birbirinize hayır tavsiye edin!» buyurmuşlar. hadîsi Buhârî «Bed-üi-Halk» ve «Nikâh» bahislerinde tah-rîc etmiştir. Kaburga kemiği demektir; cem-i: adla- gelir. Bu kelimeyi dil- şeklinde okuyanlar da vardır. Küennes bir kelimedir. veya Ivec: Eğrilik mânâsına gelir. Bu kelimeyi bâzı râviler ivec birçokları da avec şeklinde zaptetmişlerdir. Hafız Ebû-l-Kasim b. Asâkir ile diğer bir takım ulemâ «Ivec» okumuşlardır. Burada müreccah olan da budur. Çünkü lisân âlimleri iki okunuş arasında fark görmüş avec-in duvar ve ağaç gibi dik duran şeyler hakkında ivec-in ise yaygı yer maaş borç ve sâirede kullanıldığını söylemişlerdir. Bir takımları avec-in görünen şeylerde ivec-in ise fikir ve söz gibi görünmeyen şeyler hakkında kullanıldığını bildirmişlerdir. beyanına göre bu hadîste kadının kaburga kemiğine benzetilmesi Hazret-i Havva kaburgadan yaratıldığı içindir. Sultânü-l-müfessirîn İbn Abbâs (radıyallahü anh) Hazret-i Havva-nın Âdem (aleyhisselâm) uyurken onun sağ kaburgalarının en kısasından yaratıldığını rivâyet etmiştir. Âdem (aleyhisselâm) uyandığı zaman Hazret-i Havvâ-yi yanında otururken görmüş ve kucaklamış. Teâlâ Hazretleri de: bir nefisden yaratan zevcesini de ondan halk eden Allah-dan sakının." Sûre-i Nİsâ âyet: 1. buyurarak buna işaret etmiştir. Kâdî Beyzâvî: «Kadınlar hakkında size vasiyyette bulunuyorum; bu vasıyyetimi tutun!» şeklinde tefsir etmiştir. Bu tefsire göre kaburga eğrilik mânâsına İstiare edilmiştir. Yani kadınlar eğri bir asıldan yaratılmışlardır. Binâenaleyh onlardan istifâde ancak kendilerini idare etmek ve eğriliklerine sabru tehammül göstermekle mümkün olur. göre bu cümle: «Kadınlar hakkında nefislerinizden hayır tavsiyesi isteyin!» manasınadır ve mübalağa ifâde eder. Mezkûr cümle ile umûmî hitâb kabilinden: «Birbirlerinize kadınlar hakkında hayır tavsiye edin!» mânâsı kasdedilroiş de olabilir. Kadınların hassaten tavsiye edilmesi zayıf ve işlerine bakacak bir kimseye muhtâc oldukları içindir. Bekr b. Ebî Şeybe rivâyetinde: «Her kim Allah-a ve âhir et gününe îmân ederse bir şey gördüğü zaman yâ hayır söylesin yâhud sussun!» buyuruluyor. Bu cümlenin mefhumu muhalifine bakılırsa hayır söylemeyen yâhud susmayan bir kimsenin mü-min olamayacağı anlaşılırsa da hadîsden kasdedilen mânâ bu değil böyle bir kimsenin kâmil mü-min sayılamayacağını beyândır.