3795-) Bana Ebû-t-Tâhir île Harmele b. Yahya rivâyet ottilc Lâfızları birbirine yakındır. Harmele (Bize rivâyet etti) tâbirini kullandı. Ebû-t-Tâhir ise: Bize İbni Vehb haber verdi dedi. (İbn Vehb dedi ki): Bana Yûnus b. Yezîd İbn Şihâb-dan naklen rivâyette bulundu ki): Bana Ubeydullah b. Abdillâh b. Utbe b. Mes-ûd rivâyı etti ki bahası Ömer b. Abdillâh b. Erkam ez-Zührî-ye mektup yazarak Sübey-a binti Haris el-Esicmiyye-nin yanına girmesini ona kendi had sini ve Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)-e fetva sorduğu vakit ket dişine ne söylediğini sormuşun emretmiş. Ömer b. Abdillâh da Abdullah b. Utbe-ye mektup yazarak Sübey-anın kendisine şunları haber verdiğir bildirmiş: Benî Âmir b. Lüey kabilesinden Sa-d b. Havle ile evlîymiş. Bu zât Bedir gazasına iştirak edenlerdenmiş. Bilâhare karısı hâmile ike Veda- haccında (Sa-d) vefat etmiş. Onun vefatından sonra çok geçmeden karısı doğurmuş. Nifasından temizlendiği vakit kendisini isteyecekler için giyinip kuşanmış. Derken yanına Benî Abdiddâr kabilesinde Ebû-s-Senâbil b. Ba-kek isminde bir adam girerek: Acep seni neden giyinmiş kuşanmış görüyorum! Galiba evlenme istiyorsun. Vallahi üzerinden dört ay on gün geçmedikçe sen evlenemezsin! demiş. diyor ki: O zât bana bunu söyleyince geceleyin üzerimden elbiseyi çıkardım. Sonra Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)-e gelerek bu meseleyi ona sordum. Bana doğurduğum anda helâl olduğum fetvasını verdi ve istersen evlenmemi emir buyurdu. Şihâb: «Doğurduğu vakit evlenmesinde bir beis görmüyorum velevki nifası içinde olsun. Ancak temizlenmedikçe kocası ona yakınlık edemez.» demiş. hadîsi Buhârî «Meğâzî» ve «Talâk» bahislerinde; Ebû Dâvûd Nesâî ve İbn Mâce «Talâk»da muhtelif râvilerden tahrîc etmişlerdir. Sübey-a-nın kocası Sa-d b. Havle (radıyallahü anh) bâzılarına göre Beni Âmir b. Lüey kabilesindendir. İbn Hişâm onun Yemenli olduğunu Benî Âmir-in müttefiki bulunduğunu söylemiştir. Aslen İranlı olduğunu söyleyenler de vardır. Vâkıdî-nin beyanına göre kendisi Habeşistan-a hicret eden ikinci kafiledendir. İbn Cerir Taber Sa-d (radıyallahü tınh)’in yedinci hicrî yılda vefat ettiğini bildiriyorsa da doğrusu bu hadîste beyan edildiği vecihle Veda- haccında vefat etmiştir. Ebû Ömer İbn Abdilberr karısının birkaç gece sonra doğurduğunu söyler. Bazıları Sübey-a-nın kocasının vefâtından bir ay; bir takmaları yirmi beş gün sonra doğurduğunu söylemişlerdir. Bu müddetten daha azda doğurduğunu iddia edenler de vardır. Hazret-i Sübeyra-nın Hudeybiye anlaşmasından sonra müslümanlığı kabul eden ilk kadın olduğu söylenir. ismi Amr-dır. İbn Abdilberr bu-zâtın künyesi ile meşhur olduğunu isminin Habbe b. Bakekel-Kuraşi El- Amiri olduğunu kaydetmektedir. Rivâyete göre şâir bir zât imiş. şerif: Hâmile kadının iddeti doğurmakla biteceğine delildir. ve halef ulemânın- cumhûru buna kaildirler. Onlara göre kocası ölen bir kadın bir lâhza sonra doğursa iddeti biter; ve derhal başkası ile evlenebilir. Bütün" mezhep İmâmlarının kavilleri-de budur. Yalnız Abbâs (radıyallahü anhüma) ve Mâlikîler-den İbn Suhnün: «Kocası ölen kadın vefat müddeti ile doğum; müddetinin hangisi daha uzun sürerse onu bekler.» demişlerdir. Abbâs (radıyallahü anhüma)-nın bu sözünden döndüğü derivâyet olunmuştur. Şa-bî ile Hasan-ı Basrî İbrahim Nehaî ve .«Hammâd-a göre böyle bir kadın nifâsından temizlenmedikçe evlenemez. bâbımız hadîsi ile istidlal etmiş; bu hadîsin: vefat edip de (geride) karılarını bırakanlar yok mu o kadınlar bizzat dört ay on gün iddet beklerler." Âyet-i Kerîme âyet-i kerîmesinin umumunu tahsis: iddeti de doğurmalarıdır." Âyet-i Kerîme âyetinin boşanan ve kocası ölen bütün kadınlara âmm ve şamil olduğunu beyân ettiğini söylemişlerdir geçen iki âyetin umumları birbirine muarızdır. Usûl-i fıkıh kaidelerine göre iki umûm tearuz ederse birini tahsis edecek bir müreccih aranır. Burada müreccih vardır. Sübey-a hadîsi dört ay on gün âyetini tâhsîs etmektedir. Binâenaleyh dört ay pn gün iddet hâmile olmayan kadınlara mahsustur. hadîsi- Şa-bi ve arkadaşlarının aleyhine delildir. Çünkü bu hadîs iddetin. doğurmakla biteceğini tasrîh etmektedir.