3973-) Bize Abdullah b. Mesleme b. Ka-neb rivâyet etti. ki): Bize Mâlik rivâyet etti. H. Yahya b. Yahya da rivâyet etti. Lâfız onundur. ki): Mâlik-e: Sana Dâvûd b. Husayn İbn Ebi Ahmed-in azâdlısı Ebû Süfyân’dan o da Ebû Hüreyre-den naklen rivâyet etti ki Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) beş veskten daha az yahut beş vesklik (beş mi yoksa beşten az mı dediğinde râvi Dâvûd sekketmiştir) ariyyelerin göz kararı ile satışına ruhsat vermiş (değil mi?) dedim. Mâlik: Evet; cevâbını verdi. hadîsi Buhârî ile Nesâî «Büyü-» ve «Şurût» bahislerinde; Ebû Dâvûd ile Tirmizî «Buyû-»da muhtelif râvilerden tahrîc etmişlerdir. şerîf râvi tarafından üstadına okunmak suretiyle rivâyet olunmuştur. Buna ilm-i hadîs ıstılahında «arz-ı semâ-» denir. İmâm Mâlik bu şekil rivâyeti başkalarına tercih edermiş. Yalnız hadîsin okunması bittikten sonra üstâd «evet» demez susarsa bunun ikrar sayılıp sayılmayacağında ihtilâf olunmuştur. Sahîh olan kavle göre üstâd hadîsi bilir; ve susması bir mâni sebebiyle olmazsa ikrar mesabesindedir. Mamafih nizaa mahal bırakmamak için «evet» demesi evlâdır. hadîs buraya kadar geçen mutlak rivâyetleri takyîd etmekte ve ariyye muamelesinin beş vesk (yük) de yahut daha azda caiz olacağını göstermektedir. Binâenaleyh mutlak rivâyetlerde de bu kayd mu-teberdir. Ariyyeye kail olanların bu husustaki kavillerini Zeyd b. Sabit (radıyallahü anh) rivâyetinin şerhinde gördük. Şunu da ilâve edelim ki Iyâz ariyyenin yalnız hurma ile üzüme mahsus olmayıp bütün meyvelerde yapılabileceğini söylemiş; İmâm Mâlik ile Evzâî-nin mezhepleri de bu olduğunu bildirmiştir.