3988-)
Bana Harmele b. Yahya rivâyet etti. ki): Bize İbn Vehb haber verdi. ki): Bana Yûnus İbn Şihâb-dan naklen haber verdi. ki): Bana Salim b. Abdillâh b. Ömer rivâyet etti ki babası: Ben Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)-i bu hadîsin mislini îrâd buyururken işittim.» demiş. hadîsi Buhârî «Kitâbü’l-Buyû-» ile «Şurût» bahsinde; Müslim Ebû Dâvûd ve Nesâî «Şurût» da; İbn Mace «Ticâret»de muhtelif râvilerden tahrîc etmişlerdir. Buhârî-nin bir rivâyetinde hadîs muhavere yani müzâkere kabilinden zikredilmiş ve Hazret-i İbn Ömer-in âzâdlısı Nâfi-e mevkuf bırakılmıştır. Mezkûr rivâyette: «Herhangi bir hurmalık aşılanmış olduğu halde meyvesinden bahsedilmeksizin satılırsa meyvesi aşılayana aittir. Köle ile ekin de böyledir.» denilmektedir. Abdilberr-in beyânına göre Bâbımız hadîsinin râvile-rinden Nâfi- ile Salim hurma meselesini ittifakla merfû- olarak rivâyet etmişlerse de köle meselesinde ihtilâf etmişlerdir. Salim onu da merfû- olarak rivâyet etmiş; Nâfi- ise İbn Ömer (radıyallahü anh)’a mevkuf bırakmıştır. Ekin meselesinin merfu- rivâyeti olmadığı söylenir. Hattâ Bazıları İbn Ömer hadîsinde mevsûî olarak yalnız hurma meselesini rivâyet etmişlerdir. Mâlik Leys Eyyûb Ubeydullah b. Ömer ve diğer bir takım hadîs ulemâsı hurma meselesini İbn Ömer (radıyallahü anh)-dan; köle meselesini de İbn Ömer va-sıtasiyle Hazret-i Ömer-den mevkuf olarak rivâyet etmişlerdir. Ebû Dâvûd da İmâm Mâlik-den hadîsi bu iki isnâdla tahrîc etmiştir. aşılanması: Dişi hurmanın çiçeğini yararak içine erkek hurma çiçeğinden bir miktar koymakla olur. Buna Arapçada (te-bir) yahut (ebr) denir. Her meyvenin aşısı nev-ine ve âdete göre yapılır. Bâzan ağacın çiçeğini atıp meyve göstermesine ve ağacı budayıp ıslâh etmeye de (te-bir) denir. Ağacın kendiliğinden aşılanması satış hususunda insan tarafından aşılanmış hükmündedir. hassaten hurmanın zikredilmesi ihtirâzî bir kayid değil ya bahis mevzuu hurma olduğu yahut Arabistan-da meyve bahçelerini ekseriyetle hurmalıklar teşkil ettiği içindir. Yoksa üzüm elma ve armut gibi meyve ağaçları da bu hükümde dahildir. Yani bu gibi meyve ağaçları satıldığı zaman da şart yoksa yemişi satana aittir. maksad: Akdi yaparken müşterinin: «Meyve benim olacak!» demesi; satıcının da kabul etmesidir. Bu takdirde satılan ağacın o seneki meyvesi de müşterinin olur. Şart satıcı tarafından da olabilir; ve bittabi muktezasınca hareket edilir.