4084-)
Bu hadîsi bana Ebû-t-Tâhir de rivâyet etti. ki): Bize İbn Vehb haber verdi. ki): Bana Cerîr b. Hâzim Eyyûb-dan naklen bu hadîsin benzerini haber verdi. Huzeyfe rivâyetini Buhârî «Kitâbü’l-Buyû-» «Benî îsrâîl» ve «İstikraz» bahislerinde; İbn Mâce «Ahkâm»da; Ebû Hüreyre (radıyallahü anh) rivâyetini Buhârî «Büyü-» ve «Benî İsrâîl» bahislerinde; Nesâî «Buyû-»da muhtelif râvilerden tahrîc etmişlerdir. Fetânın cem-idir. Fetâ: Hür veya köle hizmetçi demektir. Rivâyetlerdeki tecevvüz ve tecâvüz tâbirleri: Alacak isterken müsamaha göstermek; affetmek mânâlarmadır. hadîsler borçlu fakire mühlet vermenin ve borcunun ya tamamını vâhut bir kısmını bağışlamanın; borç isterken zengin fakır kim olursa olsun herkese müsamaha göstermenin faziletine delildirler. zenginliğin hududunu tâyinde ihtilâf etmişlerdir. Bazıları: Nafakası üzerine vacib olan kimselerin geçimini te-mîn eden zengin sayılır demişlerdir. Sevrî İbn Mübarek İmâm Ahmed ve İshâk-a göre elli dirhem gümüşe veya o kıymette altına sahip olan zengin sayılır. İmâm Şafiî: «Bir kimse bâzan kazandığı bir dirhemle zengin bâzan da bedenen zayıf ve aile efradı kalabalık olması sebebiyle bin dirhem kazansa fakır olur.» demiştir. Bir takımları zenginliği zekâttaki nisâb miktarına Mâlik olmakla Bazıları da zekât almağa ehil olmamakla tahdîd etmişlerdir. Elbisesinden meskeninden hizmetçisinden borcundan ve aile nafakasından İazla malı bulunan kimsedir; diyenler de olmuştur. göre zenginlik üç mertebedir: Zekât îcâbeden zenginlik; Sâdaka-i fıtır ve kurban îcâbeden zekât almayı haram kılan zenginlik; ve Dilenmeyi haram kılan zenginlik. Bazıları bunu elli dirhem kıymetinde malı olmakla tahdîd etmişlerse de ekseriyete göre günlük yiyeceğini ve avret yerini örtecek elbisesini te-mîn eden kimseye dilenmek haramdır. Kazanmaya kudreti olan fakirin hükmü de budur. diyor ki: «Bütün bunlar dilemesi ve sadaka alması caiz olup olmayan kimse hakkındadır. Burada yani fakire mühlet verilmesi hususunda îtimad edilen cihet zenginliğin fakirliğin Örfü âdete râci- olmasıdır. Emsaline nisbetle vakti hâli yerinde plan zengin; böyle olmayan fakirdir.»