4225-) Bize Yahya b. Yahya ile Ebû Bekir b. Ebî Şeybe ve Is-hâk b. İbrâhîra rivâyet ettiler. Lâfız Yahya-nındır. Yahya (Bize haber verdi) tâbirini kullandı. Ötekiler: Bize İbn Uyeyne Zührî-den o da Aliy b. Hüseyn-den o da Amr b. Osman-dan o da Üsâme b. Zeyd-den naklen rivâyet etti ki Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem): kâfire; kâfir de müslümana mirasçı olamaz.» buyurmuş dediler. beyânına göre irs ve mîrâs: Asıl itibariyle akıbet demektir. Bunun mânâsı bir kimseden diğerine intikaldir. müslümana mirasçı olamayacağı hususunda bütün İslâm uleması itt ifâk halindedir. diyor ki: «Sahabe tabiîn ve onlardan sonra gelen ulemanın cumhûruna göre müslüman da kâfire mî-rasç: olamaz. Bir taife müslümanı kâfire mirasçı yapmaya kail olmuşlardır. Bu kavil Muâz b. Cebel Muâviye (radıyallahü anh) ile Saîd b. El-Müseyyeb Mesrûk ve başkalarının mezhebidir. Aynı kavil Ebû-d-Derdâ- Şa-bî Zührî ve İbrahim Nehaî-den de —aralarında bu hususta hilaf olmak üzere— rivâyet olunmuşsa da doğrusu bu zevatın kavilleri de cumhûrun kavli gibidir. Muhalifler «İslâm yücedir; onun üstüne geçilmez.» hadîsiyle istidlal etmişlerdir. Cumhûrun delili ise sadedinde bulunduğumuz sahîh ve sarih hadîstir. İslâm hadîsinde onlara hüccet yoktur. Zîra ondan murâd İslâm-ın başka dînlere olan üstünlüğüdür. Onda mirastan söz yoktur. Şu halde onunla amel ederek «Müslüman kâfire mirasçı olamaz...» hadîsinin nassi nasıl terk edilebilir? Her halde o taife bu hadîsi duymamış olacak!.. (yani müslümanlığı bırakıp başka bir dîne dönen kimse) bilicmâ- müslümana mirasçı olamaz. İmâm Şafiî Mâlik Rabîa İbn Ebî Leylâ ve başkalarına göre müslüman da mürtedde mirasçı olamaz; mürtedin malı müslümanlar arasında ganimet olur. Hanife ile Küfe ulemâsı ve İshâk müslüman olan veresesinin mürtedde mirasçı olacaklarına kaildirler. Bu kavil Hazret-i Ali ile İbn Mes-ud (radıyallahü anh)-dan ve seleften bir cemaattan rivâyet olunmuştur. Lâkin Sevrî ile Ebû Hanîfe: Mürtedin riddet hâlinde kazandığı şeyler müslümanîann malıdır demişlerdir ötekilerine göre bütün malı müslüman olan veresesinin olur. birbirlerinden mirasçı olmalarına gelince: İmâm A-zam-la İmâm Şafiî ve diğer bir takım ulema yahudînin hı-ristiyana hıristiyanın yahudîye bunların mecûsîye ve mecûsînin bu iki millete mirasçı olabileceğine kaildirler. İmâm Mâlik bunu caiz görmemiştir. İmâm Şafiî: «Lâkin harbî zimmîye; zimmî harbîye mirasçı olamaz» demiştir. Ayrı ayrı memleketlerde bulunan iki harbî dahi birbirlerine mîrasçı olamazlar. Hanefîler-in kavli de budur.