4759-) Bize Ebû Bekir b. Ebî Şey be ile Muhammed b. Müsennâ ve İbn Beşşâr da rivâyet ettiler. (Dediler ki): Bize Muhammed b. Ca-fer Şu-be-den rivâyet etti. H. İshâk b. İbrahim dahi rivâyet etti. ki): Bize Mülâî haber verdi. ki): Bize Süfyân rivâyet etti. Her iki râvi Esved b. Kays-dan bu isnadla ikisinin hadîsi gibi rivâyette bulunmuşlardır. hadîsi Buhârî «Kitâbü-t-Tefsîr» ile «Kıyamü’l-leyl» bahislerinde tahrîc etmiştir. (sallallahü aleyhi ve sellem)-in birkaç gece teheccüd namazına kalkamadığını görerek ona gelen kadın Ebû Süfyân’ın kız kardeşi Ümmü Cemil Avrâ- binti Harb-tir. Bu kadın Ebû Leheb-le evli olup «Leheb» sûresinde odun taşır vaziyette haşrolunacağı bildirilmiştir. tevdî-den murâd: Terk etmektir. Zira vedalaşan bir kimse o şahsı mübâlegah bir surette terk etmiş olur. (aleyhisselâm)’ın Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’e kaç zaman gelmediği ihtilaflıdır. İbn Cüreyc-den oniki gün gelmediği rivâyet olunmuş; İbn Abbâs (radıyallahü anh) onbeş bir rivâyette yirmibeş gün gelmediğini söylemiştir. Mukaatil bu müddetin kırk gün olduğunu bildirmiştir. Üç gün olduğunu söyleyenler de vardır. Cibrîl-in niçin gelmediği hususunda da birkaç kavil vardır: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)-in hizmetçisi Havle (radıyallahü anh)-dan rivâyet olunduğuna göre Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) Efendimizin yatağının altında bir köpek eniği ölmüş. Bu arada birkaç gün vahi kesilmiştir. Havle-ye: Havle! Benim evimde ne oldu?» diye sormuş. Bunun üzerine Hazret-i Havle evi güzelce süpürmüş. Bir de bakmış ki yatağın altında bir köpek eniği ölmüş!.. Hemen onu oradan atmış. Az sonra Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) sakalı titreyerek gelmiş; ve: Havle! Beni ört!» demiş. Ve Duhâ sûresi inmiş. Mukaatil-in rivâyetine göre vahiy gecikince müslümanlar: Yâ Resûlallah! Sana gelen vahiy durdu! demişler. O da şu cevâbı vermiş: mafsallarınızı temilzemediğiniz tırnaklarınızı da kesmediğiniz halde vahiy nasıl iner!» İbn İshâk-dan rivâyete göre müşrikler Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)-e Hızır Zülkarneyn ve ruhu sormuşlar. O da ertesi gibi cevap vereceğini söylemiş fakat inşa allah dememiş. Bundan dolayı Cibrîl (aleyhisselâm) birkaç gün gelmemiş. Müşrikler bunu görünce: Rabbi onu terk etti! demişler. Az sonra Cebrail (aleyhisselâm) Duhâ sûresi ile birlikte: bir şey için: Ben bunu yarın yaparım; deme! Ancak İnşaallah dersen o başka!" Sûre-i Kehf âyet: 23-24. âyetini getirmiş. Kuşluk zamanı demektir. Buradaki kasem: Kuşluğun Rabbine yemin olsun! şeklinde takdir olunur. Sevginin zıddı yani buğz etmek ve küsmektir.