5031-) Bize yine İshâk b. İbrahim rivâyet etti. ki): Bize Orir Mansur-dan o da Ebû Vâil-den o da Ebû Vâil-den o da Ebû Mû-se-J-Eşarîden naklen haber verdi ki bir adam Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’e Allah azze ve cellenin yolujîda çarpışmayı sormuş; ve: Bazı kimse öfkesinden çarpışıyor; bazısı hamiyyet için!. demiş. Bunun üzerine Efendimiz hasını kaldırmış —başını sadece o ayakta olduğu için kaldırmış— ve: yalnız kelimetullah yüce olsun diye çarpışırsa iste o Allah yolundadır.» buyurmuşlar. hadîsi bütün «Sahih» sahihleri «Cihâd» bahsinde muhtelif râvîlerden tahrîc etmişlerdir. Buhârî ayrıca «Kitâbü’l-ilm» ve «Kitâbu-l-Humüs»-de de rivâyet etmiştir. Tirmizî: «Bu hadîs hasen sahihtir» demiştir. Cevheri: arlanmak ve izzeti nefis manasına almış; bazıları: haramdan korunmaktır; bir takımları da izzeti nefis gayret ve aşireti müdafaadır. diye izah etmişlerdir. murad: İslama da-vettir. Lâ ilahe illallah kelimesidir diyenler de olmuştur. Cümlenin «hüve» zamiri ile başlaması ihtisas bildirir. Bineanaleyh dünyalık için çarpışan kimse hakîkatta Allah yolunda cihâd etmiş olmaz. Gazilere verilen sevap ona verilmez. Fakat bir kimse i-lây-ı kelimetullahı düşünmeden sırf cennetlik olmak için cenk etse hükmen Allah yolunda gaza etmiş sayılır. Zîra maksad birdir; o da Alla-hm rızasını kazanmaktır. Onun içindir ki Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) Bedir gazasında: «Haydin cennete!..» diye seslenmiştir.