5054-)
Bize bu hadisi Velid b. Şüca- dah rivâyet etti. ki): Bize Ali b. Müshir Asim-dan bu İsnâdda bu hadi seni mislini rivâyet etti. hadislerin Ebû Hüreyre rivâyetini Buhârî «Ezan» ve «Namaz» bahislerinde; Tirmizî «Kitabül birr» de tahric etmişlerdir. Tirmizî onun hakkında: «Bu hadis Hasen Sahihtir» demiştir. Enes rivâyetini Buhârî «Cihâd» ve «Tib» bahislerinde tah-rîc etmiştir. ona teşekkür etti.» cümlesinden murad: Onun yaptığından razı oldu fiilini kabul etti ve kendisine senada bulundu demektir. Şehidin cem-idir. Şehid faîl veznin de olduğu için hâzır bulunup gören manasına ismi fail olduğu gibi görülen manasına ismi mef-ûl de olabilir. Burada her iki takdir caizdir. Şehidin ölümünde melekler hazır bulunduğu için o meşhûd yani görülmüş demekir. Bazıları şehidin cennet için kendisine şahidîik edilmiş manasına geldiğini söylemişlerdir. Bir takımları şehid Allah katında diri ve hazır olduğu için kendisine bu isim verildiğini daha başkaları Allah-ın ikramını gördüğü için şehid denildîğini söylemişlerdir. Şehidler hakkında birçok hadisler vardır. Bunların bazısında şehidlerin beş nevi olduğu bazıların da yedi diğerlerin de sekiz hafta dokuz ve on bir olduğu bildirilmektedir. Bu muhtelif sayılara bakarak rivâyetler arasında tenakuz olduğu iddia edilemez. Çünkü bu sayıların muhtelif oluşu Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) efendimize gelen vahye göredir. Burada harb şehidlerinden maâdâ vebadan ishalden ölenlerle boğularak ve üzerine bina yıkılarak Ölenlerin de şehid oldukları bildiriliyor. Başka rivâyetlerde yanarak ölenlerle zatürieden ölenlerin hamile olarak ölenlerin malı uğrunda ödürülenlerin de şehîd gittikleri bildirilmiştir. Ulemanın beyânına göre; bu suretle ölenlerin şehîd sayılması çektikleri büyük elem ve acılara mukabil bir lütfü ihsandır. Harb meydanında ölenlerden maada şehit hükmünde olanlar yıkanırlar ve cenaze namazları kılınır. Harbde ölenlerse yıkanmazlar. Hasılı şehitler üç kısma ayrılır.