6281-) Bize Muhammed b. Râfi- de rivâyet etti. ki): Bize Abdürrezzâk rivâyet etti. ki): Bize Ma-mer Hemmam b. Münebbih-den rivâyet etti. Hemmam: Ebû Hüreyre-nia Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’den bize rivâyet ettikleri bunlardır diyerek bir takım hadîsler zikretmiştir. Onlardan biri de şudur: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): dünyada da âhirette de Meryem-in oğlu İsa-ya insanların en yakınıyım.» buyurdu. Ashab: Nasıl ya Resûlallah! dediler. baba bir kardeşlerdir. Anneleri ise muhteliftir. Dinleri birdir. (Isâ ile) bizim aramızda peygamber yoktur.» buyurdular. hadîsleri Buhârî «Kitâbu-l-Enbiya»-da tahric etmiştir. îsâya en yakın insanın Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) olması İncil-de İsâ-dan sonra Ahmed isminde bir âhir zaman Peygamberi geleceğinin müjdelenmesindendirl Bazıları aralarında başka Peygamber olmadığı için ikisi bir zamanda (gönderilmiş gibi birbirine yakın olduklarını sö-ylemişlerse de bu söze itiraz edenler olmuştur. Burada şöyle bir sual hatıra gelebilir; Bu hadîste;Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) kendisinin Hazret-i İsa-nın en yakihı olduğunu bildiriyor. Halbuki Kur-ân-ı Kerîm-de Teâlâ Hazretleri onun Hazret-i İbrahim-in en yakım olduğunu haber vermiştir. Bu iki yakınlık arasında bir münafat ve zıddiyet yoktur. Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) Hazret-i İbrahim’in yolundan gitmesi itibariyle onun en yakını zaman itibariyle de Hazret-i İsâ-nın en yakınıdır. Allâd yahut Benû AHâd: Baba bir anne ayrı kardeşler demektir. Anne bir kardeşlere evlâd-ı Ahyaf- anne-baba bir kardeşlere de evlâd-ı A-yân denilir. ulemâya göre hadîsten murad: Bütün peygamberlerin iman esasları bir şeriatları muhteliftir. Bir Allah-a inanmakta hepsi müttefiktirler. Yalnız şeriatlarının fürûunda ihtilâf vâki olmuştur. Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’in: birdir...» sözünden murad da budur. Yani bütün Peygamberlerin getirdikleri dinlerin aslı birdir. O da tevhiddir demektir. Bazıları: İsa-nın arasında peygamber yoktur...» sözüyle istidlal ederek Hazret-i İsâ ile Peygamberimiz (sallallahü aleyhi ve sellem) arasında başka Peygamber gelmediğine kail olmuşlarsa da bu istidlal kuvvetli görülmemiş ve ikisinin arasında Circis ile Hâlid b. Sinan bulunduğunu bunların da birer Peygamber olduğunu söylemişlerdir. Bu takdirde hadîsin manâsı: Benim ile İsâ-nın arasında müstakil şeriat sahibi Peygamber yoktur demek olur. Maamafih Circis-le Hâlid hakkındaki hadîsin sabit olmadığını sahîh hadîsin bunu reddettiğini söyleyenler de olmuştur.