6663-) Bana Muhammed b. Râfi- ile Abd b. Humeyd rivâyet ettiler. Lâfız Muhammed-indir. Abd: Ahberanâ İbn Râfi- ise: Haddesenâ tâbirlerini kullandılar (Dediler ki): Bize Abdürrezzâk rivâyet etti. ki): Bize Ma-mer Zührî-den o da Sâlim-den o da İbn Ömer-den naklen haber verdi. (Şöyle dedi): Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): «İnsanları kişinin içlerinde işe yarar bir tane bulamadığı yüz deve gibi bulacaksınız.» buyurdular. hadîsi Buhârî «Kitâbu-r-Rikak»-da tahric etmiştir. Râhıle: Binmek ve yük taşımak için seçilmiş iyi cins deve demektir. Nevevî-ye göre hadîsin mânâsı: İnsanlar birbirine müsavidir. Ne-seb itibariyle hiç birinin diğerine üstünlüğü yoktur. Hepsi yüz deveden müteşekkil deve sürüsü gibi birbirine benzerler demektir. Ezheri-ye göre ise hadîsden murad; dünyâda zühdü takvası kâmil kalbi âhirete müteveccih insan pek azdır. Bu deve sürüsünün içinde işe yarar takımının az bulunmasına benzer demektir. «Bana öyle geliyor ki iyi cins deve ile temsile en münâsib olan şekil başkalarının verdiği ağırlık ve sıkıntılara tahammül eden ve üzerine aldığı işi yapan adamdır. Böylesi hakikaten az bulunur.» demiştir. Aynî diyor ki: «Ulemâ bu hadisin mânâsında ihtilâf etmişlerdir. Bazıları bununla âhir zamanda gelecek kötü nesillerin kastedildiğini söylemiş bir takımları ihtimal hadîsden bütün insanlar kastedilmiş içlerinde yüzde bir nisbetinde mü-min bulunacağına işaret olunmuştur demişlerdir.» Bu hususta daha başka sözler de söylenmiştir.