6851-)
Bize Yahya b. Yahya rivâyet etti. ki): Bize Yezîd b. Zü-rey- Ravh b. Kaâsim-den naklen haber verdi H. Ahmed b. Osman b. Hakim de rivâyet etti. ki) ; Bize Hâlid b. Mahled Süleyman b. Bilâl-den rivâyet etti. Her iki râvi Süheyl-den bu isnadla bu hadîsin mislini rivâyet etmişlerdir. hadîsdeki «Ehleke» kelimesi kâfin üstün ve ötresîyle iki şekilde rivâyet olunmuştur. Ötreyle yani «Ehlekü» şeklindeki rivâyeti daha meşhurdur. Biz hadîsin mânâsını buna göre verdik. Kâf üstün okunduğuna göre cümlenin mânâsı: «Onları bu sözü söyleyen kimse helâk etmiştir.» demek olur. helâk oldu diyen kimse bu sözüyle başkalarını tahkir kendisini üstün görmeyi kastediyorsa hadîs-i şerif onun hakkında bilittifak zemdir. Çünkü kimin kimden üstün olduğunu ancak Allah bilir. Fakat kendi hatalarını ve din hususunda başkalarının noksanlıklarını görerek buna üzüldüğü için söylerse zararı yoktur. Hattabî diyor ki: «Hadîsin mânâsı şudur: Bir kimse başkalarını ayıplar durur daima kötülüklerini anar ve insanlar bozuldu battı gibi sözler söylerse; kendisi onlardan daha ziyâde batmış yani onları ayıplamakla girdiği günah sebebiyle kendi hâli onlarınkinden berbâd olmuştur. Bu hal onu çok defa kendini beğenmeye kendini başkalarından daha hayırlı görmeye sevkeder.»
Kaynak: Sahîh-i Müslim İyilik Sile Ve Âdâb
Konu: İnsanlar Helâk Oldu Demenin Yasaklanması Bâbı