7301-) Bize bu hadîsi Hasen El-Hulvânî de rivâyet etti. ki): Bize Ya-kub b. İbrahim b. Sa-d rivâyet etti. ki): Bize Abdü’l-Aziz b. Muttalib Mûsa b. Ukbe-den tu isnadla rivâyet etti.-Ama «Müjdeleyin...» sözünü anmadı. rivâyetleri Buhârî «Kitâbu-r-Rikâk»-da; Hazret-i Âişe rivâyetini Nesâî yine «Kitâlıu-r-Rikâk»-da tahric etmişlerdir. arayın yaklaşın...» cümlesinden murad: Doğruyu arayın onunla amel edin. Bunu yapamazsanız hiç olmazsa ona yaklaşın demektir. Buradaki doğruluk her işte ifratla tefrit arasında orta yolu tutmaktır. Müjdeden murad da amelin karşilığındaki cevabdır. Velev ki az olsun. hadîsler hiç bir kimsenin ibâdet ve taatlarıyle sevabı ve cenneti hak etmediğine bunların ancak Allah tarafından bir ikram ve ihsan olmak üzere verildiğine delâlet etmektedirler ki ehl-i sünnetin mezhebi de budur. Ehl-i Sünnete göre akıl; sevab azab gibi şeyleri isbat etmediği gibi bir şeyi vâcib veya haram da kılamaz. Allah-ın teklif ettiği şeylerde aklın hiç bir dahlü tesiri yoktur. Bunlar ancak şeriatla sabit olur. Yine ehl-i sünnetin mezhebine göre Allah-a vâcib olan bir şey yoktur. Bütün dünya ve âhiret âlemi onun milk ve sultanındadır. Dilediğini yapmakta tamamiyle serbesttir. Bütün muti ve sâlih kullarını azab etmiş olsa bu onun bir adaleti; ikram ve ihsan buyurarak cennetine koysa bu da onun fadlu keremidir. Bu hal kâfirler hakkında da böyledir. Ancak kâfirleri cennete koymıyacağmı haber vermiştir. Şu halde mü-minleri rahmetiyle cennete koyacak kâfirleri de adaletiyle ebediyyen cehennemde azâb edecektir. fırkalarından Mutezile şer-î hükümleri akılla isbata kalkışırlar ve: «Amellerin sevabını vermek kulun yararına olanı yaratmak Allah-a vâcibdir...» derler. Onların bu bâtıl iddiasına göre Cenab-ı Hak (hâşâ) onların düşündüğü gibi yaratmaya mecburdur. Bu çirkin iddia bütün şer-î delillere muhâlifdir. şöyle bir sual hatıra gelebilir. Kur-ân-ı Kerîm-de: sebebiyle cennete girin.» ameller sebebiyle mirasa olduğunuz cennet işte budur.» Ve emsali âyetlerde cennete ameller sayesinde girileceği bildiriliyor. Bu hadîslerle âyetler arasında çatışma yok mudur? Hayır yoktur. Gerçi âyetler ameller sebebiyle cennete girileceğini bildiriyorsa da o amellere muvaffak kılan hidâyet veren ve onları kabul eden Allah-dır. Bu cihet onun sırf bir rahmeti ve fadlu keremidir. Binâenaleyh hiç bir kimse mücerret ameliyle cennete giremez denilebilir. Hadîslerden murad da budur. diyor ki: «Hiç bir kimse cehennemden kurtulmak için ameline güvenmemeüdir. Çünkü amel ancak Allah-ın tevfiki ile meydana gelir. Günâhı terk etmek de Allah-ın korunmasıyle olur. Bütün bunlar Allah-ın fadlu rahmetiyle meydana gelir.»